Την αντίθεσή τους στα σχέδια της πρυτανείας του Πολυτεχνείου για μετατροπή των ιστορικών κτιρίων στο Λόφο Καστέλι σε ξενοδοχεία, εξέφρασαν σε συνέντευξη τύπου τα μέλη της νεοσυσταθείσας «Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη Διάσωση των Μνημείων στο Λόφο Καστέλι».
Προχώρησαν μάλιστα σε δημοσιοποίηση εγγράφων και έκαναν προτάσεις, βασισμένες στις ανάγκες της πόλης, στον σχεδιασμό δεκαετιών για την περιοχή και σε παρόμοια εμπειρία από άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρέθηκε ο τρόπος με τον οποίο το Πολυτεχνείο Κρήτης με την απόφασή του ανατρέπει προηγούμενες αποφάσεις αλλά και τον σχεδιασμό δεκαετιών για την περιοχή στο Λόφο Καστέλι.
Πιο αναλυτικά, ο Αντώνης Σκαμνάκης, επίκουρος καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και μέλος της Πρωτοβουλίας είπε ότι η απόφαση της πρυτανικής αρχής ελέγχεται και από την τοπική κοινωνία αλλά και από μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας αναφέροντας ως παράδειγμα την πρόσφατη ανακοίνωση τριών κοσμητόρων αλλά και του τέως πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης Γιάννη Φίλη.
Σημείωσε ότι «τα εν λόγω κτίρια αποτελούν ιδιοκτησία του τοπικού ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος όμως επί της ουσίας πρόκειται για δημόσια περιουσιακά στοιχεία που εκτός από το Πολυτεχνείο ανήκουν στην πόλη και τους κατοίκους της».
Μάλιστα, με έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα αποδεικνύεται ότι «η χρηματοδότηση για την αγορά του ακινήτου δεν έγινε με ιδίους πόρους του Πολυτεχνείου αλλά με δημόσια χρηματοδότηση και συγκεκριμένα από αυξομειώσεις του τακτικού προϋπολογισμού και του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων».
Σύμφωνα με τον κ. Σκαμνάκη «τα κτίρια και το ακίνητο στο Καστέλι αποτελούν τον πυρήνα της πολιτισμικής μας κληρονομιάς» ενώ επισήμανε ότι «ο συνταγματικός νομοθέτης με το Άρθρο 24 αναγνωρίζει την σημασία της διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας καθιερώνοντας αυξημένη προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος».
Ακολούθως παρουσίασε σειρά προτάσεων για το πού μπορούν να εξευρεθούν πόροι τόσο για τη συντήρηση – επισκευή του κτιρίου, χωρίς να εκχωρηθούν σε ιδιώτες και ακόμα παραπάνω να μετατραπούν σε ξενοδοχειακές μονάδες.
Όσο για τη χρήση του κτιρίου, η Πρωτοβουλία προτείνει τη μεταφορά εκεί του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης ενώ στο ίδιο κτίριο «θα μπορούσε να λειτουργήσει μία μεγάλη βιβλιοθήκη που θα συνένωνε τις σημαντικότερες της πόλης όπως αυτή του Πολυτεχνείου και τη Δημοτική εκπληρώνοντας έτσι την εκπαιδευτική χρήση των κτιρίων».
Ο κ. Σκαμνάκης είπε ότι ο δήμος θα πρέπει να καταβάλλει ένα ετήσιο ενοίκιο στο Πολυτεχνείο ενώ θα μπορούσε να δημιουργηθεί και «ένας χώρος συζητήσεων και αναψυχής, ένα αναψυκτήριο, ανοικτό και προσιτό στους πολίτες και την πανεπιστημιακή κοινότητα το οποίο θα το διαχειρίζεται το ίδιο το Πολυτεχνείο με σημαντικά έσοδα για το ίδιο».
Χαρακτήρισε τον κ. Βασίλη Διγαλάκη «απερχόμενο πρύτανη» και τον κάλεσε «να μην προχωρήσει στην αυριανή τηλεδιάσκεψη επικύρωσης της Συμφωνίας με την εταιρεία και να μεταφέρει τη λήψη απόφασης σε νέα πρυτανική Αρχή».
Επίσης σημείωσε:: «Ο απερχόμενος πρύτανης παραδίδει ουσιαστικά την πρυτανεία σε λίγες μέρες. Δεν είναι δυνατόν να δεσμεύσει το ίδρυμα με μία τέτοια μεγάλη απόφαση. Τον προειδοποιούμε ότι αν πράξει το αντίθετο θα λογοδοτήσει και στην κοινωνία, και στη Δικαιοσύνη για καταπάτηση και εκχώρηση δημόσιων περιουσιακών στοιχείων».
Από την πλευρά του ο κ. Μιχάλης Ανδριανάκης, Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων, εξέφρασε τον θυμό του γιατί συμμετείχε εξαρχής στη διαδικασία που ακολουθήθηκε για να παραδοθούν τα κτίρια στο Πολυτεχνείο και όπως είπε «ξέρω τον τρόπο με τον οποίον τα αποκτήσαν και δεν μπορώ να ακούω διάφορα». Αναφέρθηκε σε έγγραφο από το 1985 που είχε δοθεί στον τότε πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Αργυρόπουλο στο οποίο αναφερόταν ότι: «Μετά την απόφαση του Πολυτεχνείου Κρήτης να συνδέσει το Ίδρυμα με τη διατηρητέα παλιά πόλη των Χανίων και μετά από προφορικές συζητήσεις σας γνωρίζουμε τα εξής και μιλάμε για τη δημιουργία μέσα στην παλιά πόλη φοιτητικής εστίας με εκμετάλλευση ετοιμόρροπων, ρυμοτομούμενων, ανταλλάξιμων δημοσίων κτιρίων… Με τις παραπάνω προτάσεις πιστεύουμε ότι δημιουργούνται ευνοϊκές προϋποθέσεις τόσο για την εξυπηρέτηση του Πολυτεχνείου Κρήτη όσο και για την αντιμετώπιση σε γενικότερα πλαίσια χρόνιων προβλημάτων της διατηρητέας παλιάς πόλης Χανίων με ρεαλισμό. Επίσης αποτελούν ουσιαστική συμβολή στην αναβάθμισή της και την αποτροπή της μετατροπής της σε ένα τεράστιο τουριστικό κατάλυμα με τις γνωστές καταλυτικές συνέπειες». Σύμφωνα με τον κ. Ανδριανάκη τα κτίρια και η περιοχή που εκμισθώνεται «είναι το σημαντικότερο ιστορικό κομμάτι στην Κρήτη υπό την έννοια ότι υπάρχει διαχρονικά ο πολιτισμός εκεί, εδώ και 5.000 χρόνια. Είναι το μόνο σημείο με τέτοια χαρακτηριστικά στην Κρήτη». Ο κ. Ανδριανάκης είπε ότι για την περιοχή στο Λόφο Καστέλι υπάρχει σχεδιασμός και λέγεται «μελέτη Ρωμανού – Καλλιγά», σύμφωνα με την οποία ο στόχος είναι η δημιουργία αρχαιολογικού πάρκου. Και πρόσθεσε: «Ο μινωικός οικισμός στο Λόφο Καστέλι είναι ο λόγος για τον οποίο επικαλούμαστε την ένταξη των Χανίων στην Unesco. Το κέντρο του Μινωικού Οικισμού είναι το Καστέλι …Αποφασίστηκε το 1977, ήμουν τότε 27 χρονών, και σήμερα 40 χρόνια μετά καθόμαστε και υπονομεύουμε ένα σχεδιασμό δεκαετιών. Διότι είναι υπονόμευση αν το 1/12 του Καστελιού με τα σημαντικότερα κτίρια χαθεί με αυτό τον τρόπο. Και αν θέλετε πιθανολογώ ότι μαζί θα χαθούν και ίσως οι σημαντικότερες αρχαιότητες γιατί όσο ανεβαίνουμε βλέπουμε ότι υπάρχει πλούτος. Αυτή τη στιγμή, αυτόν τον πλούτο, τον αποκόπτουμε και τον ιδιωτικοποιούμε.
Ο διάλογος που γίνεται τώρα έπρεπε να γίνει όταν αποφασίζανε στο Πολυτεχνείο να κάνουν αυτή την κίνηση, και όχι εκ των υστέρων όπως συμβαίνει τώρα, και με Αποφάσεις που βρίσκεται σε απόλυτη αντίθεση σε σχέση με προηγούμενες Αποφάσεις. Θα θυμήσω κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε, και έχω και τα σχετικά έγγραφα: Αν το 1994 που είχε αποφασίσει το Πολυτεχνείο ότι δεν τα θέλει τα κτίρια ή τα θέλει δευτερευόντως κλπ τα είχε παραχωρήσει στο Υπουργείο Πολιτισμού για να στεγασθεί ένα Μουσείο σα του Καλοκαιρινού στο Ηράκλειο, ποια θα ήταν η κατάστασή; Και δεν υπήρξε δικαιολογία σοβαρή τότε. Μας παροτρύνανε σαν υπηρεσία να τα ζητήσουμε, τα ζητήσαμε και μετά μας είπαν «ΟΧΙ».»
Από την πλευρά της η κ. Ζαχαρένια Σημανδηράκη – προϊστάμενη του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης επί 30 έτη – είπε εκφράζοντας τη συμφωνία της με την πρόταση της Πρωτοβουλίας για στέγαση του Ιστορικού Αρχείου στα κτίρια στο Λόφο Καστέλι: «Θεωρώ ότι είναι όνειδος για την πόλη να μη μπορεί να στηρίξει την ιστορία της, να μη μπορεί να στεγάσει το θησαυρό που έχει. Αν αυτό το υλικό βρισκόταν σε άλλο τόπο σας πληροφορώ θα είχε αναδειχθεί σε σημείο που δεν παίρνει. Αυτή τη στιγμή το υλικό είναι καταχωνιασμένο, είναι τελείως δυσπρόσιτο για τους ερευνητές. Υπάρχει δεύτερο κτίριο ενοικιαμσμένο περίπο 150 τ.ν. που δίνεται ένα δυσβάστακτο ενοίκιο. Θα ήταν λοιπόν ιδανική η λύση η μεταφορά σε ένα ιστορικό κτίριο μίας ιστορικής υπηρεσίας για να στεγάσει ένα ιστορικό υλικό.» Είπε επίσης ότι αυτή τη στιγμή στο Ιστορικό Αρχείο της Κρήτης είναι το αρχαιότερο αρχείο στην Ελλάδα μετά τα Γενικά Αρχεία του Κράτους ενώ διαθέτει ένα απίστευτου πλούτου υλικού με 1.500.000 ιστορικά έγγραφα και ντοκουμέντα, βιβλιοθήκη με περίπου 12.000 τίτλους και το πληρέστερο αρχείο κρητικού τύπου από το 1831 μέχρι σήμερα. Επίσης διαθέτει φωτογραφική συλλογή με περίπου 10.000 φωτογραφίες και καρτ ποστάλ από τον 19ο αιώνα και μέχρι σήμερα και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, ένα τεράστιο υλικό το οποίο προέρχεται είτε από δωρεές είτε από αγορές.
Κατέληξε τονίζοντας: «Δεν πουλιούνται και δεν αγοράζονται όλα σε αυτό τον τόπο. Υπάρχει το παρελθόν και θέλουμε να το ξέρουμε, να το διασώζουμε, να το αξιοποιούμε αλλά σωστά. Σωστά σας παρακαλώ».
Ο Γιάννης Παπαδουλάκης, επιχειρηματίας και μέλος της Πρωτοβουλίας τόνισε ότι πιστεύει βαθιά ότι τα οφέλη για τους επαγγελματίας θα είναι πολλαπλάσια αν δε σταθούν κοντόφθαλμα υπέρ της απόφασης της πρυτανικής αρχής για την επένδυση στο λόφο της παλιάς πόλης αλλά επιδιώξουν μία σωστή ανάδειξη σημαντικών μνημείων που συνδέονται με την ιστορία της πόλης μας.
Ο Βασίλης Γιατρουδάκης, Γραμματέας του Δ.Σ. του Συλλόγου Μονίμων Κατοίκων Παλιάς Πόλης Χανίων είπε και αυτός με τη σειρά του: «Έχω πικρή πείρα από την υπερτουριστικοποίηση της γειτονιάς μου και την κατάχρηση του δημόσιου χώρου. Η γειτονιά του Καστελιού είναι πιο τυχερή γιατί είναι και θα γίνει το Αρχαιολογικό Πάρκο της Παλιάς Πόλης. Το συγκρότημα των κτιρίων της Μεραρχίας με τα αναστηλωμένα των παλιών φυλακών ήταν η πρώτη στέγη του νέου τότε Πολυτεχνείου, προίκα πολύτιμη που δόθηκε από την πολιτεία με χρήση που άρμοζε στον χώρο και στην ιστορία του. Με την ανάπτυξη και την μεταφορά του ιδρύματος στο Κάμπος του Ακρωτηρίου δεν νοείται αυτά τα κλειστά κτίρια στο Λόφο Καστέλι να παραχωρηθούν για χρήση προβληματική, προσβλητική απέναντι στη βαριά ιστορία και εξαιρετική ομορφιά του χώρου».
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ
