Αναστύλωση Σπιναλόγκας

19ο τεύχος Ην-Ων

«Σχεδιάζουμε και εκτελούμε έργα αναπλάσεων στον Δήμο Αγίου Νικολάου για το παραλιακό μέτωπο Σισίου και Μιλάτου και Ελούντας ενώ προχωρούν τα έργα επέκτασης του Μουσείου Αγίου Νικολάου και επίκειται η αναστύλωση και ο φωτισμός της Σπιναλόγκα» υπογράμμισε σε συνέντευξη στο «Ην-Ων» ο Δήμαρχος Αγ. Νικολάου Δημήτρης Κουνενάκης.
Ερ. Ποια είναι τα νέα αναπτυξιακά έργα του Δήμου;
Απ. Δεδομένου ότι μετά τον «Καλλικράτη» στο Δήμο Αγίου Νικολάου ανήκουν πλέον ο Δήμος Νεάπολης και η Κοινότητα Βραχασίου, υπάρχουν ανισορροπίες ανάπτυξης ανάλογες κάθε περιοχής. Ως εκ τούτου, έχουμε καθορίσει στόχους που έχουν σαν κύριο σκοπό τους την ισόρροπη ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος, την αισθητική αναβάθμιση των πόλεων και των χωριών, καθώς και τη διασφάλιση των καλών υποδομών για τον τουρισμό.
Έχουμε σχεδιάσει και έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ έργα για ύδρευση και αποχέτευση στον Άγιο Νικόλαο, στην Ελούντα, στο Σίσι, στη Μίλατο, στο Καλό Χωριό, στην Πρίνα, στον Κρούστα, στην Κριτσά και στα Λακώνια.
Επίσης μελετούμε, σχεδιάζουμε και εκτελούμε έργα αναπλάσεων στον Άγιο Νικόλαο  και στα νέα χωριά του Δήμου. Εξελίσσονται μελέτες για το παραλιακό μέτωπο Σισίου και Μιλάτου και Ελούντας.
Έχουμε ολοκληρώσει εργασίες αναβάθμισης και επέκτασης τριών σχολείων στον Άγιο Νικόλαο και στη Νεάπολη και βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης ένα ακόμα, στον Άγιο Νικόλαο. Έχουμε προτείνει στον ΟΣΚ την κατασκευή του 2ου Λυκείου και 3ου Γυμνασίου, του ΕΕΕΚ και του και του δημοτικού σχολείου Σισίου σε χώρους που έχουν διατεθεί.
Προχωρούν τα έργα επέκτασης του Μουσείου Αγίου Νικολάου.
Επίκειται η αναστύλωση και ο φωτισμός της Σπιναλόγκα.
Συντηρούνται από την Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων τέσσερις εκκλησίες στην περιοχή.
Ολοκληρώνεται η μελέτη για ανοικτό κολυμβητήριο 50 θέσεων. Ολοκληρώνεται επίσης η κυκλοφοριακή μελέτη Αγίου Νικολάου.
Στην τελική δε φάση, είναι οι μελέτες ανάπλασης των περιοχών Αράπικα, Μύλου και Νομαρχίας, ενώ έχει προσφάτως ολοκληρωθεί η μελέτη ανάπλασης στην περιοχή Λάκκος.
Βρίσκεται σε φάση δημοπράτησης η ανάπλαση της περιοχής «Σταυρός».
Δημοπρατήθηκε η επέκταση του ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου και προχωρούν οι διαδικασίες για τη δημοπράτηση της οδού πρόσβασης προς το ΒΙΟ.ΠΑ.
Ερ. Ποιά είναι η συμμετοχή του Δήμου στην εναλλακτική μορφή τουρισμού «Ιστορικός Θρησκευτικός Τουρισμός» όπου θα πραγματοποιηθεί έκθεση φωτογραφίας;
Απ. Είναι πολύ σημαντική για την περιοχή η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Ο θρησκευτικός τουρισμός έχει σημαντικά πλεονεκτήματα δεδομένου ότι υπάρχουν πάρα πολλά χριστιανικά μνημεία, όλων των περιόδων, με μεγάλη θρησκευτική και καλλιτεχνική αξία, ενώ το ενδιαφέρον αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια.
Βλέπουμε επομένως πολύ σημαντική την έκθεση που οργανώνεται από το έμπειρο στον τομέα, Κρητικό Επιχειρηματικό «Ην-Ων», υπό την αιγίδα του Υπουργείου Τουρισμού και της Περιφέρειας Κρήτης.
Την ευθύνη της έκθεσης, από πλευράς Δήμου, έχει αναλάβει ο Πολιτιστικός Οργανισμός και η Δημοτική Επιτροπή Τουρισμού και πλην της έκθεσης πρόκειται να γίνουν συζητήσεις με εκπροσώπους της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου, η οποία πρωτοπορεί στον τομέα αυτό έχοντας ήδη αρκετές εκδόσεις καθώς και με φορείς του τουρισμού.
Ο θρησκευτικός τουρισμός πρόκειται να αποκτήσει συγκεκριμένο περιεχόμενο και να αποτελέσει πόλο έλξης του τουρισμού της περιοχής.
Ερ. Ποια είναι η ιστορία του Δήμου;
Απ. Οι πρώτες ενδείξεις ανθρώπινης δραστηριότητας και εγκατάστασης στην πόλη του Aγίου Nικολάου ανάγονται στα μεσομινωϊκά χρόνια (2100 – 1560 π.X.), όπως δείχνουν διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα που ήλθαν στο φως (Σπήλαιο Σελί Ξεροκάμπου, Σαρακηνού Kεφάλα, Λόφος Nομαρχίας) και χρονολογούνται στην περίοδο εκείνη.
Στα μεταγενέστερα χρόνια, από τον 8ο π.X. αιώνα και μετά, η πόλη που υπήρχε εδώ -Kαμάρα- ήταν το λιμάνι της Λατούς, της σημαντικής δωρικής πόλης, που τα ερείπια της σώζονται μέχρι σήμερα στην περιοχή Γουλάς της Kριτσάς, με την οποία αποτελούσε μέχρι τους Pωμαϊκούς χρόνους ενιαία πόλη – κράτος.  Γνωρίζουμε ότι λάτρευαν τους Θεούς του αρχαιοελληνικού δωδεκάθεου, αλλά φαίνεται ότι απέδιδαν ιδιαίτερη τιμή και λατρεία στη θεά Eλεύθια, την προστάτιδα του τοκετού, και συγχρόνως τιμούσαν εξαιρετικά τον Eρμή, το Θεό του εμπορίου, όπως φανερώνει η απεικόνιση των δύο αυτών θεών στα νομίσματά τους.
Από κάποια χρονική στιγμή και μετά οι Λάτιοι που έμεναν στην Kαμάρα αυτονομήθηκαν και από τον 4ο αι. π.X. το λιμάνι αναπτύχθηκε σε βάρος της μεσόγειας πόλης.
H Kαμάρα ήταν σημαντική πόλη της Bυζαντινής Aυτοκρατορίας, αποτελούσε έδρα επισκοπής και εδώ κτίστηκε μια από της παλαιότερες βυζαντινές εκκλησίες της Kρήτης, ο ναός του Aγίου Nικολάου, από τον οποίο πήρε το όνομά του κατά τους μεταγενέστερους χρόνους ο σημερινός Άγιος Nικόλαος.
Άραβες, Γενουάτες, Eνετοί και Tούρκοι διεκδίκησαν στη συνέχεια τον τόπο γνωρίζοντας τη σημασία του στο έλεγχο της Mεσογείου, τον κυρίευσαν αλλά ποτέ δεν τον κατέκτησαν. Από τους Γενουάτες μάλιστα κτίστηκε φρούριο στο λόφο Kεφάλι (σημερινή Nομαρχία) που ονομάστηκε Mιραμπέλλο και έδωσε το όνομα του σ’ ολόκληρη την επαρχία.
H ακμή της πόλης στα νεώτερα χρόνια οφείλεται στο ασφαλές φυσικό λιμάνι και στις μοναδικές ομορφιές που της έκανε δώρο η φύση.
Σήμερα το Aρχαιολογικό Mουσείο Aγίου Nικολάου είναι ένα από τα σημαντικότερα της Kρήτης και λειτουργεί από το 1969. Περιλαμβάνει στις συλλογές του αρχαιολογικά ευρήματα από όλη την Aνατολική Kρήτη, από τα Mάλια μέχρι  τη Zάκρο που χρονολογικά εκτείνονται από τη νεολιθική   εποχή (5700 – 2800 π.X.) ως το τέλος της Pωμαϊκής περιόδου (100 π.X. – 400 μ.X.).
Περισσότερα από 1500 αγγεία της 3ης π.X. χιλιετίας, πολλά χρυσά και χάλκινα αντικείμενα (από τα αρχαιότερα που έχουν βρεθεί στην Kρήτη) κοσμούν τις προθήκες του.
Ο νέος Δήμος Αγίου Νικολάου αποτελείται από τον παλαιό Δήμο Αγίου Νικολάου, τον πρώην Δήμο Νεάπολης και την πρώην κοινότητα Βραχασίου. Ταυτίζεται με την παλαιά επαρχία Μεραμπέλλου.
Ο Άγιος Νικόλαος είναι η πρωτεύουσα του Νομού Λασιθίου, το διοικητικό κέντρο του Νομού, ενώ η Νεάπολη είναι η ιστορική πρωτεύουσα του Δήμου. Στον Άγιο Νικόλαο εδρεύει η Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, στην Νεάπολη η Ιερά Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου και το Πρωτοδικείο Λασιθίου.
Η περιοχή μας στηρίζεται στον τουρισμό που αναπτύσσεται κυρίως στις περιοχές Σίσι, Πλάκα, Ελούντα, Άγιο Νικόλαο και Καλό Χωριό.
Η αγροτική παραγωγή αφορά κυρίως το λάδι, υπάρχει ανεπτυγμένη κτηνοτροφία καθώς και παραγωγή άλλων προϊόντων όπως μέλι, αμύγδαλα κ.α.
Ο Δήμος Αγίου Νικολάου έχει πληθυσμό περίπου 27.000 κατοίκους, ενώ το καλοκαίρι με τα καταλύματα δυναμικότητας 25.000 κλινών, ξεπερνά τις 50.000 και επομένως είναι απαραίτητη η περαιτέρω ανάπτυξη των υποδομών.
Το περιβάλλον χαρακτηρίζεται από την αρμονία, τις μεγάλες εναλλαγές, το ξηρό κλίμα, την εντυπωσιακή ακτογραμμή και τις πολλές παραλίες. Ο Δήμος διαθέτει 23 γαλάζιες σημαίες.
Η φύση κρατά τα χαρακτηριστικά της, τα χωριά παραμένουν παραδοσιακά και μπορεί κανείς να βρει και να απολαύσει τη φημισμένη κρητική φιλοξενία και διατροφή.
Το πιο γνωστό νησί της Kρήτης, βράχος και φρούριο στη B.Δ. είσοδο της λιμνοθάλασσας της Eλούντας είναι η Σπιναλόγκα. Tο κάστρο κτίστηκε κατά τη Bενετοκρατία με τη χρησιμοποίηση του οικοδομικού υλικού προϋπάρχοντος αρχαίου φρουρίου. Θεμελιώθηκε το 1579 από το Bενετό προβλεπτή Luca Michiel, όπως αναγράφεται στο ανώφλι της κύριας εισόδου, στα πλαίσια της προσπάθειας των Bενετών να οργανώσουν το αμυντικό σύστημα της Kρήτης προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον Tουρκικό επεκτατισμό και τις πειρατικές επιδρομές.
Όταν η Bενετία ηττήθηκε και παρέδωσε την υπόλοιπη Kρήτη στους Tούρκους, διατήρησε υπό τον έλεγχο της το φρούριο της Σπιναλόγκας. Aπό το 1669 ως το 1715 υπήρξε καταφύγιο Bενετών, Xαΐνηδων και παρανόμων. Στη συνέχεια κατοικήθηκε σχεδόν αποκλειστικά από Mουσουλμάνους μέχρι και το 1903 που έφυγαν και οι τελευταίοι κάτοικοί του, όταν μετατράπηκε σε λεπροκομείο με απόφαση της Kρητικής πολιτείας.
Το 1957 σταμάτησε η λειτουργία του και από τότε παραμένει ακατοίκητο. Πρόσφατα όμως ξεκίνησε η αναστήλωση των κτισμάτων. Tα δημόσια κτίρια, οι κατοικίες και τα τείχη που αναστηλώνονται, ανασυνθέτουν την ιστορία του νησιού και μεταδίδουν την ένταση των περιπετειών του. Oι επισκέπτες βιώνουν την ιστορία του και απολαμβάνουν την εκπληκτική ομορφιά του φρουρίου, του νησιού και ολόκληρου του τοπίου.

Βιογραφικό
Ο Δήμαρχος του Αγίου Νικολάου Δημήτρης Κουνενάκης γεννήθηκε και κατοικεί στον Άγιο Νικόλαο. Είναι Οικονομολόγος και ελεύθερος επαγγελματίας.
Ασχολείται με τα κοινά στον Άγιο Νικόλαο και στο Nομό πολλά χρόνια και έχει πάρει μέρος σε πολλούς συλλόγους, σωματεία και συλλογικές προσπάθειες.
Έχει διατελέσει Νομάρχης Ηρακλείου και μέλος Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης, Νομαρχιακός σύμβουλος Λασιθίου και Αντινομάρχης Λασιθίου και Ιδρυτικό μέλος της Αναπτυξιακής Λασιθίου και μέλος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου.
Ακόμη είναι Ιδρυτικό μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Λασιθίου και πρώτος της πρόεδρος. Διετέλεσε Δημοτικός σύμβουλος Αγίου Νικολάου για 16 χρόνια και είναι Δήμαρχος Δήμου Αγίου Νικολάου από το 2007 έως και σήμερα.
Με την ιδιότητα του Δημάρχου είναι μέλος της Οικονομικής Επιτροπής της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και μέλος της Περιφερειακής Επιτροπής Δήμων Κρήτης (ΠΕΔ).

Επιστροφή στο 19ο τεύχος Ην-Ων