Ο κύκλος της γυναίκας είναι φυσιολογικός όταν η κολπική αιμόρροια (περίοδος) συμβαίνει κάθε 21 έως και 35 ημέρες και είναι φυσιολογική σε ποσότητα. Η κανονική διάρκεια της κολπικής αιμόρροιας είναι μεταξύ 2-7 ημέρες. Παθολογική κολπική αιμόρροια συμβαίνει όταν η συχνότητα και η ποσότητα του αίματος διαφέρει πολύ από τα φυσιολογικά προαναφερθέντα όρια ή η γυναίκα εμφανίζει σταγονοειδή αιμόρροια δηλαδή spotting κατά την διάρκεια του κύκλου της.
Η παθολογική κολπική αιμόρροια μπορεί να οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες. Οι δύο κυριώτεροι παράγοντες είναι οι αρχιτεκτονικές ανωμαλίες του γεννητικού συστήματος και η δυσλειτουργία των ωοθηκών.
Οι αιτίες του προβλημάτος της παθολογικής κολπικής αιμόρροιας είναι η αλλαγή της μορφής της μήτρας λόγω νοσημάτων, όπως καλοήθεις πολύποδες, ινομοιώματα και αδενομύωση.
Άλλες αιτίες καλοήθεις είναι η αρχόμενη εγκυμοσύνη ή εξωμήτρια κύηση και οι διαταραχές πηκτιμότητας του αίματος.
Επίσης μπορεί να οφείλεται η παθολογική κολπική αιμόρροια και στις κακοήθεις παθήσεις του τραχήλου, του κόλπου και του ενδομητρίου. Επιπρόσθετες αιτίες παθολογικής κολπικής αιμόρροιας είναι η λήψη φαρμάκων τα οποία δυσκολεύουν την παραγωγή των οιστρογόνων και της προγεστερόνης, χρόνιες ασθένειες με χρησιμοποίηση αντίστοιχων φαρμάκων όπως ο ζαχαρώδης διαβόητης, οι παθήσεις του ύπατος, οι παθήσεις του θυροειδούς αδένα, επινεφριδίων και άλλα παθολογικά αίτια τα οποία προκαλούν αντίσταση στην παραγωγή των οιστρογόνων και της προγεστερώνης.
Επίσης συναισθηματικές διαταραχές, ή αλλαγές σωματικού βάρους είναι δυνατόν να έχουν επίδραση στην έκλυση από την υπόφυση του εγκεφάλου της FSH και της LH δύο ορμονών οι οποίες ρυθμίζουν την παραγωγή και την κυκλοφορία στο αίμα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης.
Ακόμη όγκοι της υπόφυσης του εγκεφάλου μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στην έκληση μιας ορμόνης που λέγεται προλακτίνη με συνέπεια τις διατραχές της αιμμήνου ρύσεως.
Η διάγνωση του συνδρόμου της παθολογικής κολπικής αιμόρροιας συνίσταται στην κλινική εξέταση, την λήψη του ιατρικού ιστορικού και στην πραγματοποίηση εργαστηριακών εξετάσεων. Ο γιατρός εκτός απο την κλινική εξέταση μπορεί να συστήσει μία διαγνωστική υστεροσκόπηση. Στην διάρκεια αυτής της εξέτασης γίνεται έλεγχος της ενδομητρικής κοιλότητας με άμεση οπτική επαφή και κατά αυτόν τον τρόπο γίνεται η διάγνωση της ύπαρξης ενδομητρικού πολύποδα ή πολυπόδων, ή ακόμη της ύπαρξης υποβλεννογονίων ινομυωμάτων.
Επίσης περιοχές ύποπτες για καρκίνο ενδομητρίου, μπορεί να επισημανθούν, να ληφθεί η βιοψία και να διαγνωστεί η νόσος. Πολλές φορές μία διαγνωστική απόξεση του ενδομητρίου και μία βιοψία τραχήλου δίνουν λύση στο διαγνωστικό πρόβλημα.
Ακόμη απεικονιστικές μέθοδοι όπως το υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων, αξονική και η μαγνητική τομογραφία βοηθούν στην διάγνωση του προβλήματος. Μια άλλη παραδοσιακή απεικονιστική εξέταση είναι η υστεροσαλπιγγογραφία η οποία μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση των παθήσεων του ενδομητρίου και των σαλπίγγων.
Παράλληλα οι εργαστηριακές εξετάσεις αίματος βοηθούν στην διάγνωση του αιτίου της παθολογικής κολπικής αιμόρροιας. Δηλαδή μία εξέταση αίματος μπορεί να δείξει την αναιμία ή την διαταρχή της πηκτικότητας του αίματος.
Εάν κατά την μελέτη της νόσου αποκλεισθούν τα αρχιτεκτονικά προβλήματα των έσω γεννητικών οργάνων, μία εξέταση αίματος για την μέτρηση των ορμονών της υπόφυσης, όπως προλακτίνης, FSH και των θυροειδικών ορμονών μπορεί να αποβεί πολύ χρήσιμη.
Ακόμη εάν υπάρχουν αυξημένα ανδρογόνα (τεστοστερόνη) η πιθανότερη αιτία του προβλήματος είναι η ύπαρξη του συνδρόμου των πολυκυστικών ωθηκών.
Οι εργαστηριακές εξετάσεις για την παθολογική κολπική αιμόρροια είναι ανάλογες με την κρίση του ιατρού, ο οποίος θα σταθμίσει το ιατρικό ιστορικό της ασθενούς και την παρούσα κλινική εικόνα της νόσου.