«Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Νιπιδιτού Δήμου Μινώα Πεδιάδας Ηρακλείου έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 22000 (παλαιό HACCP) και διαθέτει εξοπλισμό τελευταίου τύπου για την ποιοτική επεξεργασία και αποθήκευση του ελαιόλαδου» τόνισε σε συνέντευξη στο «Ην-Ων» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νιπιδιτού Δήμου Μινώα Πεδιάδας Ηρακλείου κ. Σάββας Αποστολάκης.
Ερ. Πως διασφαλίζετε η ποιότητα του ελαιόλαδου και πώς γίνεται η επεξεργασία;
Απ. Η ποιότητα του ελαιολάδου διασφαλίζεται γιατί ο συνεταιρισμός κατέχει πιστοποιητικό εφαρμογής συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης της καλλιέργειας της ελιάς. Το Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης είναι σύστημα οργάνωσης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων των μελών του συνεταιρισμού που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, Ορθή Γεωργική Πρακτική, Ασφάλεια και Υγιεινή Εργαζομένων, Ασφάλεια Προϊόντων, Ιχνηλασιμότητα και Φιλοπεριβαλλοντικές Δράσεις. Τα μέλη του συνεταιρισμού καλλιεργούν τις ελιές τους, με βάση τα πρότυπα AGRO2-1 KAI AGRO 2-2, για την ολοκληρωμένη διαχείριση της ελιάς, εφαρμόζοντας τους κανόνες, που αφορούν την εξασφάλιση της ποιότητας, της ασφάλειας και της υγιεινής, του παραγόμενου προϊόντος, με την παράλληλη εφαρμογή φιλοπεριβαλλοντικών δράσεων. Επίσης ο συνεταιρισμός έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 22000 (παλαιό HACCP) εφαρμόζοντας το εν λόγω πρότυπο για την διαχείριση της ασφάλειας των τροφίμων. Για τον λόγο αυτό διαθέτει εξοπλισμό τελευταίου τύπου, ο οποίος είναι κατάλληλος και πιστοποιημένος με τις προδιαγραφές που απαιτούνται, για την ποιοτική επεξεργασία και αποθήκευση του ελαιολάδου.
Ερ. Ποια τα νέα σχέδια ανάπτυξης του Συνεταιρισμού;
Απ. Τα σχέδια ανάπτυξης του συνεταιρισμού βασίζονται στους παρακάτω άξονες:
Α) Διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης που αφορά την κατοχή των πιστοποιητικών ποιότητας, η ποιότητα και ασφάλεια του προϊόντος είναι το Α και το Ω.
Β) Αύξηση των εγγεγραμμένων μελών του συνεταιρισμού.
Γ) Προώθηση της συνεργασίας με άλλους συνεταιρισμούς και φορείς της περιοχής, με διάφορες μορφές και τρόπους για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας.
Δ) Επέκταση των δραστηριοτήτων του συνεταιρισμού στην συσκευασία και εμπορία του λαδιού.
Ερ. Πόσα χρόνια λειτουργεί ο Συνεταιρισμός και γιατί αναπτύχθηκε η ελαιοπαραγωγή;
Απ. Ο συνεταιρισμός Νιπιδιτού έχει ζωή 48 ετών, ιδρύθηκε το 1964, σήμερα έχει 135 μέλη αγρότες, και παράγει 150-420 τόνους ελαιόλαδο ανάλογα με την ετήσια απόδοση και καρποφορία. Στην Κρήτη, το ελαιόδενδρο φαίνεται πως βρίσκει τις ιδανικότερες συνθήκες για την ανάπτυξή του. Προτιμά το ήπιο μεσογειακό κλίμα. Αγαπά την υγρασία αλλά μπορεί να επιβιώσει και σε συνθήκες μεγάλης ξηρασίας. Αγαπά τον ήπιο μεσογειακό χειμώνα και θρέφεται με το μεσογειακό φως. Αναπτύσσεται καλύτερα στα γόνιμα εδάφη. Όμως και στα πιο άγονα, ξερά, και πετρώδη εδάφη όπως εκείνα της Κρήτης μπορεί να ριζώσει και να δώσει καρπούς.
Ερ. Ποια ποικιλία ελαιόδενδρου καταλαμβάνει τους ελαιώνες;
Απ. Μια ποικιλία, η Κορωνεϊκή (η Λαδολιά, η Ψιλολιά) κυριαρχεί και καταλαμβάνει σήμερα το 85% των ελαιώνων του νησιού.
Πρόκειται για μια ποικιλία που παράγει μικρούς άλλα άφθονους καρπούς, σχεδόν κάθε χρόνο και θεωρείται σαν μια από τις πιο παραγωγικές ποικιλίες του κόσμου. Σε μικρότερα ποσοστά υπάρχουν και άλλες ποικιλίες που έχουν αρκετά υψηλόκορμα άλλα λίγο παραγωγικά δένδρα και καλλιεργούνται σε διάφορες περιοχές του νησιού όπως η Τσουνάτη στα Χανιά, η Θρουμπολιά στο Ρέθυμνο και η Χονδρολιά στο Ηράκλειο.
Ερ. Ποιες είναι οι καλλιεργητικές φροντίδες;
Απ. Οι καλλιεργητικές φροντίδες είναι:
– Πολλαπλασιασμός: Η ελιά πολλαπλασιάζεται με πολλούς τρόπους. Ο πιο παλιός ήταν ο εμβολιασμός άγριας ελιάς με άλλες ποικιλίες. Έτσι δημιουργήθηκαν οι περισσότεροι παραδοσιακοί ελαιώνες της Κρήτης που σήμερα έχουν πολύ ψηλότερα δένδρα.
Αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται η μέθοδος με χονδρά μοσχεύματα που αργότερα τελειοποιήθηκε από το Ινστιτούτο ελιάς στα Χανιά και εξελίχθηκε στην μέθοδο με μικρά κομμάτια ξύλου που τουλάχιστο για την ποικιλία Λιανοληά ή Κορωνέϊκη εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση. Βέβαια υπάρχει και η μέθοδος που πολλαπλασιασμού με υδρονέφωση στο θερμοκήπιο που χρησιμοποιείται για ποικιλίες όπως η Καλαμών που δύσκολα πολλαπλασιάζονται με μικρά κομμάτια ξύλου.
-Εδαφοκαλλιέργεια: Η καλλιέργεια του εδάφους των ελαιώνων με σκοπό να απαλλάξει έγκαιρα τον ελαιώνα από τα ζιζάνια που κλέβουν από τα δένδρα πολύτιμη υγρασία και θρεπτικά συστατικά.
– Κλαδέματα: Η ελιά για να καρποφορεί ικανοποιητικά στην Κρήτη πρέπει να δέχεται δύο τύπων κλαδέματα. Τα κλαδέματα καρποφορίας και τα κλαδέματα ανανέωσης.
– Λίπανση: Η λίπανση με κατάλληλα λιπάσματα στο σωστό χρόνο αποτελεί μια άλλη σημαντική φροντίδα η οποία γίνεται από τους Κρήτες παραγωγούς με μεγάλη προσοχή ώστε να αποφεύγονται οι υπερβολικές ποσότητες λιπασμάτων.
– Άρδευση: Η άρδευση των δένδρων, ιδιαίτερα την άνοιξη συντελεί στην αύξηση της παραγωγικότητας του ελαιώνα και στην εξασφάλιση μιας σχετικά σταθερής παραγωγής από χρόνο σε χρόνο.
– Φυτοπροστασία: Οι προσβολές από Λεκάνιο και Δάκο μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές και στην ποσότητα και στην ποιότητα της παραγωγής. Σήμερα όμως χάρη στα αποτελέσματα της τοπικής έρευνας, έχουν προσδιοριστεί τρόποι και μέσα που ελέγχουν τις προσβολές αυτές αρκετά αποτελεσματικά και αρκετά οικολογικά με ελάχιστες ποσότητες φαρμάκων. Και ο έλεγχος αυτός αποτελεί ένα από τους βασικότερους παράγοντες της υψηλής ποιότητας του Κρητικού ελαιολάδου.
– Συγκομιδή: Από τα μέσα του Νοέμβρη μέχρι τον Φλεβάρη οι καρποί της Ελιάς έχουν αποκτήσει πια αρκετό λάδι κι αρχίζουν να συγκομίζονται με μικρά ραβδιστικά μηχανήματα που είναι αρκετά ευέλικτα και προσαρμόζονται στο ανώμαλο ανάγλυφο των ελαιώνων της Κρήτης.