Του Γιώργου Ατσαλάκη
και της Ιωάννας Ατσαλάκη
Ο προϋπολογισμός του 2010 πρόκειται να παρουσιάσει με έλλειμμα 22,17 δις € που αντιστοιχεί στο 9,1% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Το ΑΕΠ υπολογίστηκε στα 240,15 δις € για το 2009. Κάτω από την υπάρχουσα συγκυρία είναι αμφίβολο εάν θα μπορέσει η κυβέρνηση να επιτύχει την συγκράτηση του ελλείμματος κάτω από το προϋπολογισθέν έλλειμμα.
Το συσσωρευμένο χρέος την 31/12/2009 έφτασε στο ποσό των 298,5 δις €. Η εξέλιξη του χρέους από το 2000 παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα:
http://www.e-inon.gr/magazine/wp-content/uploads/2017/05/10gr2010.pdf
Το συνολικό χρέος των 298,50 δις €, αντιστοιχεί περίπου στο 124% του ΑΕΠ.
Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται το ποσό αύξησης του δημοσίου χρέους κατά έτος από 2000 έως το 2009 σε απόλυτους αριθμούς:
Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται το ποσοστό αύξησης του δημοσίου χρέους κατά έτος από 2000 έως το 2009:
Την επόμενη τετραετία 2011-2014 το δημόσιο θα πρέπει να δανειστεί για να πληρώσει παλιά ομολογιακά δάνεια 120 δις € περίπου, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 50% του ΑΕΠ, συμφώνα με τον επόμενο πίνακα:
http://www.e-inon.gr/magazine/wp-content/uploads/2017/05/10gr2010.pdf
Στο ποσό των 120 δις € θα πρέπει να προστεθούν περίπου και 10 δις € εντόκων γραμματίων του δημοσίου που λήγουν κάθε έτος. Δηλαδή σύνολο 160 δις €.
Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθεί και το έλλειμμα κάθε έτους το οποίο αν υποθέσουμε ότι κατά μέσο όρο την τετραετία θα είναι 10 δις €, αυτό σημαίνει ότι θα απαιτηθεί 40 δις επιπλέον δανεισμός για κάλυψη των ελλειμμάτων. Άρα οι συνολικές δανειακές ανάγκες της χώρας την επόμενη τετραετία θα ανέλθουν στο ποσό των 200 δις €, δηλαδή σχεδόν όσο το ετήσιο ΑΕΠ της χώρας.
Η Ελλάδα αυτή την στιγμή λόγω του ευρώ έχει απωλέσει το όπλο της δημιουργίας ανταγωνιστικότητας με την χρήση της διολίσθησης του εγχώριου νομίσματος. Η έλλειψη ανταγωνιστικότητας αποτυπώνεται στην μείωση του τουρισμού το 2009 κατά -15% (ενώ στη Τουρκία αυξήθηκε κατά 19%) και στον παρακάτω πίνακα εισαγωγών–εξαγωγών. Οι εισαγωγές της Ελλάδας το 2009 και το 2008 ήταν τριπλάσιες από τις εξαγωγές σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
http://www.e-inon.gr/magazine/wp-content/uploads/2017/05/10gr2010.pdf
Μόνο το 2009, πλούτος 33,69 δις € (48,08-14,39=33,69) έφυγε από την Ελλάδα για εισαγωγές προϊόντων. Αυτό σημαινει με απλά λόγια ότι δεν εισρέει πλούτος στην Ελλάδα, ο οποίος θα μπορούσε να ξεπληρώσει ένα μέρος από τα δάνεια των 200 δις € της επόμενης τετραετίας.
Άραγε θα μπορέσει το δημόσιο να καλύψει τα επόμενα χρόνια τα ελλείμματα των προϋπολογισμών και επιπλέον να δημιουργήσει πλεονάσματα για να ξεκινήσει να πληρώνει τα τεράστια χρέη του; ή θα συνεχίσει με νέα δάνεια να πληρώνει τα παλιά δάνεια με αποτέλεσμα το συνολικό συσωρευμένο χρέος των 298,5 δις € (την 31/12/2009) το οποίο το πρώτο τρίμηνο του 2010 εφθασε τα 312 δις €, θα συνεχίζει να αυξάνεται κάθε έτος;
Το δημόσιο το 2010 θα έχει έσοδα περίπου 57 δις €, και έξοδα 80 δις € παρουσιάζοντας ένα έλλειμμα 23 δις €, δηλαδή ένα δημόσιο που ξοδεύει περίπου 2 δις € το μήνα παραπάνω από ότι εισπράττει. Πόσο καιρό ακόμα θα μπορέσει να αντέξει να ξοδεύει περισσότερα από όσα εισπράττει;
Όταν μια οικονομία παράγει αγαθά και υπηρεσίες με υψηλή προστιθέμενη αξία είναι αποδεκτό να έχει σχετικά χαμηλά ελλείμματα και χρέη, όταν οι δαπάνες είναι παραγωγικές. Δεν κινδυνεύει από τη στιγμή που έχει εισοδήματα από παραγωγικές διαδικασίες.
Η ελληνική οικονομία ούτε ανταγωνιστική είναι αλλά ούτε και οι δαπάνες της είναι παραγωγικές. Επίσης απουσιάζουν βασικοί παραγωγικοί κλάδοι.
Ακόμα και κλάδοι που ενισχύθηκαν στο παρελθόν από επιδοτήσεις έχουν συρρικνωθεί, π.χ. με βάση την διάρθρωση του ΑΕΠ το 2008:
Α) Η συνεισφορά της αλιείας στο ΑΕΠ συρρικνώθηκε από 0,48% το 2001 στο 0,39% το 2008 παρόλο που ο κλάδος στο διάστημα αυτό έλαβε επιδοτήσεις 175 εκ. €.
Β) Η πληροφορική η οποία μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας, συμμετέχει μόνο κατά 0,41% στην δημιουργία του ΑΕΠ.
Την τελευταία δεκαετία εισέρευσαν από την Ευρωπαϊκή κοινότητα περίπου 40 δις € σε επιδοτήσεις. Τα χρήματα αυτά έπρεπε να διατεθούν για να αυξηθούν οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου. Δυστυχώς μεγάλο μέρος διατέθηκαν για καταναλωτικές δαπάνες. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της συμμετοχής των επενδύσεων σε πάγια κεφάλαια στο ΑΕΠ, από 23% που ήταν το 2003 σε 16.2% το 2009.
Η Ελλάδα είναι δύσκολο να ανταγωνιστεί τις χώρες με βαριά βιομηχανία. Μπορεί όμως να επικεντρωθεί σε κλάδους που μπορούν να παράγουν εισροές συναλλάγματος όπως είναι:
1) Η πληροφορική και κυρίως το λογισμικό
2) Η παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης ώστε να εισάγουμε φοιτητές και όχι να εξάγουμε
3) Η παροχή ιατρικών υπηρεσιών
4) και διάφορες άλλες δραστηριότητες όπως τρόφιμα με ονομασία προέλευσης κλπ.
5) Πακέτο για την προώθηση της Κρητικής διατροφής (βιολογικής διατροφής) στον τομέα των τροφίμων σε συνδυασμό με το τουρισμό, την εξοχική κατοικία, μπορούν να αποφέρουν σημαντικές εισροές κεφαλαίων τα επόμενα χρόνια.
Εδώ καλείτε το κράτος να παίξει τον κρίσιμο ρόλο του. Αρχικά να εκσυγχρονιστεί το ίδιο με την κατάρτιση μακροχρόνιων εικοσαετών προγραμμάτων, με την ευρεία χρήση της πληροφορικής και την συνεχή εκπαίδευση των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε να υπηρετούν και όχι να καταδυναστεύουν τον πολίτη και τον επιχειρηματία. Κατά δεύτερον, να σχεδιάσει και να δημιουργήσει κίνητρα ώστε να στρέψει την οικονομία να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία αποφέρουν εισροή συναλλάγματος από το εξωτερικό. Μονό έτσι θα μπορέσει να δημιουργηθεί πλούτος και παράλληλα θα αυξηθούν τα έσοδα του κράτους για να μπορέσει να μειωθεί το υπέρογκο χρέος του δημοσίου.
Πηγή 10ο Τεύχος Ην-Ων