του Δρ. Αντώνη Μαραγκουδάκη
Το νεόπλασμα της ωοθήκης είναι σύνηθες σε γυναίκες κάθε ηλικίας. Περίπου το 10% των γυναικών στις ΗΠΑ έχουν υποστεί επέμβαση για νεόπλασμα ωοθήκης κάποια στιγμή της ζωής τους.
Επιδημιολογία
Μία μελέτη από 1.101 ασθενείς με νεόπλασμα ωοθήκης, έδειξε ότι το 80% των περιπτώσεων που προήλθαν από γυναίκες νεότερες των 55 ετών, ήταν ορμονοεξαρτώμενα (λειτουργικές κύστεις, ενδομητριώματα), ενώ το 8% ήταν καλοήθη νεοπλάσματα (κυσταδένωμα – τεράτωμα – ίνωμα) και μόνο 4% ήταν καρκινώματα. Από όλα τα ωθηκικά καρκινώματα λιγότερο από 15% συμβαίνουν σε γυναίκες νεώτερες από 50 ετών. Η κλινική αντιμετώπιση ενός εξαρτημένου όγκου εντοπίζεται στη προσπάθεια να αποδειχθεί εάν είναι καλοήθης ή κακοήθης και εάν ο όγκος μπορεί να αφαιρεθεί λαπαροσκοπικά χωρίς να αλλάξει το προσδόκιμο επιβίωσης της ασθενούς.
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να ληφθούν υπ’ όψιν.
Αυτοί οι παράγοντες περιέχουν:
– Την ηλικία της ασθενούς
– Τη συμπτωματολογία
– Το ιατρικό ιστορικό
– Τη κλινική εξέταση
– Την απεικονιστική μελέτη και
– Τα εργαστηριακά ευρήματα
Όλες αυτές οι πληροφορίες εξεταζόμενες στο σύνολο θα δώσουν την ικανότητα στον κλινικό ιατρό και προτείνει μια χειρουργική προσέγγιση – λαπαροσκόπηση ή λαπαροτομία.
Ηλικία της ασθενούς
Η κακοήθεια είναι συχνότερη στις μετεμμηνοπαυσιακές παρά στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Έτσι η ηλικία είναι ένας παράγων που λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν για τον τρόπο αντιμετώπισης ενός εξαρτηματικού όγκου.
Συμπτώματα και ευρήματα κατά την κλινική εξέταση τα οποία υπονοούν ή υποθέτουν κακοήθεια
1. Πόνος (Πυελικός – Κοιλιακός – Οσφυϊκός)
2. Οίδημα
3. Αύξηση του μεγέθους της κοιλίας
4. Επιμένοντα συμπτώματα
5. Πολλαπλά συμπτώματα συγχρόνως
Φυσική εξέταση
α) Μεγάλη εξαρτηματική μάζα
β) Στερεωμένη – ακίνητη μάζα
γ) Αίσθηση ανωμαλίας στην κοιλία ή τη πύελο
δ) Ασκίτης (υγρό μέσα στη περιτοναϊκή κοιλότητα)
Ιστορικό
Παράγοντες κινδύνου για καρκίνο ωοθηκών είναι:
– Ένα οικογενειακό ιστορικό κακοήθειας ωοθηκών και μαστού
– Ύπαρξη ογκογονιδίων
– Κληρονομικό σύνδρομο καρκίνου
– Γυναίκες με στειρότητα
– Γυναίκες άτοκες
Παράγοντες που παρέχουν προστασία είναι:
– Χρησιμοποίηση αντισυλληπτικών δισκίων
– Πολυτοκία
– Σαλπιγγεκτομή
– Θηλασμός
Απεικονιστική μελέτη
Το U/S είναι σήμερα μια απαραίτητη εξέταση – για την αντιμετώπιση μιας εξαρτηματικής μάζας.
Λαπαροσκοπική χειρουργική
Αρκετοί χειρουργοί θεωρούν τη Λαπαροσκοπική χειρουργική συνήθη τρόπο αφαίρεσης εξαρτηματικών όγκων, αλλά υπάρχει ήδη προβληματισμός για πολλούς παράγοντες. Η πιθανότητα κακοήθειας.Ο κίνδυνος της διασποράς του περιεχομένου του όγκου. Η συχνότητα της μετάστασης στα σημεία εισαγωγής των TROCAR κατά την εξαίρεση του όγκου. Άλλος προβληματισμός είναι ανάγκη της καλής εκπαίδευσης για τον χειρουργό ούτως ώστε η χειρουργική λαπαροσκόπηση να επιτελεσθεί με ικανότητα, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.Ο κίνδυνος κακοήθειας είναι 1% γαι απλές κύστεις 10cm στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Πολύπλοκες εξαρτηματικές μάζες οι οπoίες αυξάνονται σε μέγεθος μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έχουν 6% πιθανότητα κακοήθειας. Η πιθανότητα ρήξης της κύστης με τη λαπαροσκόπηση είναι 6% έως 27%. Κατά τη λαπαροσκοπική αφαίρεση όλου του εξαρτήματος η πιθανότητα διασποράς από ρήξη κύστης είναι μικρότερη και συγκρίνεται με αυτή της λαπαροτομίας. Όταν μια εξαρτηματική μάζα είναι κακοήθης η κλασσική χειρουργική προσέγγιση είναι η λαπαροτομία.
Συμπερασματικά, αρκετοί συγγραφείς αναφέρουν την εμεπειρία τους από τη λαπαροσκόπηση αλλά σε αρχόμενο στάδιο κακοήθειας.
Πηγή 6ο Τεύχος Ην-Ων