Μιχάλης Δαμανάκης Ο ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

5ο τεύχος Ην-Ων

-ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ  ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ
Στο πλάι των «πρεσβευτών του ελληνικού πολιτισμού» που είναι οι Έλληνες της διασποράς βρίσκεται ο καθηγητής Διαπολιτισμικής  Παιδαγωγικής του  Παιδαγωγικού Τμήματος  Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Εργαστηρίου «Διαπολπισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών» (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ.) κ. Μιχάλης Δαμανάκης.
Η διαπολιτισμική αγωγή και εκπαίδευση -υπογραμμίζει σε συνέντευξη που έδωσε στο «Ην-Ων»- προϋποθέτει και στοχεύει στη συνεκπαίδευση των πολιτών κάθε χώρας και των αλλοδαπών. Με βάση, λοιπόν, την  συνεκπαίδευση οι «διαφορετικότητες», οι «ετερότητες» συναντώνται, αλληλεπιδρούν και αλληλοεμπλουτίζονται.
Η Διαπολιτισμική Παιδαγωγική -συνέχισε- προέκυψε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες του περασμένου αιώνα στην Ευρώπη, μετά από  προσπάθεια των θεωρητικών της αγωγής και της εκπαίδευσης να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα που προκύπτουν, λόγω της μετεξέλιξης των σύγχρονων κοινωνιών  σε «πολυπολιτισμικές ».
Το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. στο οποίο είναι διευθυντής απο το 1995 θεσμοθετήθηκε μετά από πρόταση του, για να ασχοληθεί σε ερευνητικό και μεταπτυχιακό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο των προπτυχιακών σπουδών, με θέματα αγωγής και εκπαίδευσης των Ελλήνων της διασποράς, καθώς και των παλιννοστούντων και αλλοδαπών στην Ελλάδα.
Την περίοδο 1988-1993 ο κ. Δαμανάκης ήταν  Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Tμήματος Δ.E. στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το 1995 – 1997 Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Tμήματος Δ.E. στο Πανεπιστήμιο Αρήτης, το 1996 – 1999 ήταν Πρόεδρος του Π.Ε.Κ. Ηρακλείου Κρήτης, ενώ την περίοδο 1999 – 2004 χρημάτισε Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Πρέπει να σημειωθεί -είπε ο καθηγητής- ότι στην Ελλάδα βρισκόμαστε στην αρχή σε ό,τι αφορά την εκπαιδευτική πράξη και την εκπαιδευτική πολιτική, αλλά και αναφορικά με τη σχετική παιδαγωγική θεωρία ως προς τη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Οι χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης διαθέτουν περισσότερη εκπαιδευτική εμπειρία και εγκυρότερη επιστημονική γνώση, αλλά θεσμικά δεν έχουν ούτε αυτές κατοχυρώσει τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Η Ελλάδα -διευκρίνισε- έχει μια ιστορία 23 ετών ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε)  και επομένως έχει εντάξει στις δομές και στις λειτουργίες της πολλούς κανόνες της Ε.Ε. Η σημαντική παράμετρος ως προς την εξέλιξή της, ωστόσο, είναι, η μετεξέλιξη της από χώρα αποστολής σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Υπογράμμισε, επίσης, ότι «Η παρουσία περίπου ενός εκατομμυρίου αλλοδαπών στην Ελλάδα ισοδυναμεί σχεδόν με το 10% του πληθυσμού και αλλάζει σημαντικά τη δημογραφική σύνθεση της χώρας. Από την άλλη, το γεγονός ότι σχεδόν τα 11% του μαθητικού πληθυσμού στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση προέρχονται από περισσότερες από 50 διαφορετικές χώρες, ανάγκασε τις ελληνικές κυβερνήσεις να λάβουν συγκεκριμένα εκπαιδευτικά μέτρα, τα οποία,  εντάσσονται κάτω από το γενικό όρο διαπολιτισμική εκπαίδευση. Τα μέτρα αυτά ελήφθησαν κυρίως κατά τη δεκαετία του 1990, με αποτέλεσμα να προστεθεί στην εθνική και στην ευρωπαϊκή διάσταση και η διαπολιτισμική».
Όπως ανέφερε, αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι, ότι η σύγχρονη Ευρώπη είναι και γίνεται όλο και περισσότερο πολυπολιτισμική, πολυγλωσσική, πολυθρησκευτική, όχι μόνο λόγω των πολιτισμικών και γλωσσικών ιδιαιτεροτήτων των λαών της, αλλά και λόγω της μαζικής εισόδου μεταναστών, από άλλες μη ευρωπαϊκές χώρες, σ’ αυτή. Πρόκειται, επομένως, για μια κλασσική περίπτωση συνάντησης και αλληλεπίδρασης πολιτισμών, όχι μόνο ευρωπαϊκής προέλευσης, πράγμα που θα μας απασχολήσει αρκετά και στο μέλλον.
Από το 1997 μέχρι σήμερα ο κ. Δαμανάκης έχει εστιάσει τις ερευνητικές δραστηριότητές του στον ελληνισμό της διασποράς και ιδιαίτερα στην ελληνόγλωσση εκπαίδευσή του, μετατρέποντας έτσι το Πανεπιστήμιο Κρήτης σε σημείο αναφοράς για τους Έλληνες,  γενικότερα, και για τους Κρήτες, ειδικότερα. Ας σημειωθεί, ότι η γραμματεία και η ιστοσελίδα του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών φιλοξενούνται στο ΕΔΙΑΜΜΕ.

Επιστροφή στο 5ο τεύχος Ην-Ων