Του Ιωάννη Γκλαβάκη*
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η μόλυνση του περιβάλλοντος και η αλλαγή του κλίματος αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα του πλανήτη μας τα τελευταία 50 χρόνια. Παρατηρούνται ανεπιθύμητοι ρύποι στην ατμόσφαιρα, μόλυνση των εδαφών, μόλυνση των υπόγειων και υπέργειων νερών, λιγότερες ή πιο ακανόνιστες βροχοπτώσεις, παρατεταμένες ξηρασίες που συνήθως ακολουθούνται από επικίνδυνες πυρκαγιές.
Επίσης η ρύπανση και η υπεραλίευση των θαλασσών οδήγησαν σε μείωση των ιχθυαποθεμάτων και υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, με αποτέλεσμα οι θάλασσες από πηγή ζωής, υγείας και ομορφιάς να μετατρέπονται σε πηγή μόλυνσης.
Τα τελευταία 70 χρόνια καταστρέψαμε σε όλη τη γη το 80% των δασών που υπάρχουν, ενώ υπολογίζεται ότι κάθε 3,5 χρόνια ξυλεύουμε δάση όσο η επιφάνεια της Γαλλίας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού εξαφάνισης φυτών και ζώων που ζουν στα δάση. Ειδικότερα, στην Ευρώπη κινδυνεύουν τα επόμενα χρόνια να εξαφανιστούν το 42% των αυτοχθόνων θηλαστικών, το 43% των πτηνών, το 45% των πεταλούδων, το 30% των αμφίβιων, το 45% των ερπετών και το 52% των ψαριών του γλυκού νερού.
Σε πολλές περιοχές των μεσογειακών χωρών ο κίνδυνος ερημοποίησης είναι εμφανής. Στην Ελλάδα το 35% των εδαφών αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης και στο ποσοστό αυτό συγκαταλέγονται περιοχές της Θεσσαλίας, η Ανατολική Στερεά Ελλάδα, η Ανατολική Πελοπόννησος, η Νοτιοανατολική Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου που απειλούνται και από την αιολική διάβρωση των εδαφών τους, λόγω των ισχυρών ανέμων.
Είναι γεγονός ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως είναι οι πλημμύρες, οι κατολισθήσεις, οι πυρκαγιές και οι ξηρασίες, πάντα απειλούσαν τον πλανήτη μας, αλλά είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι στις μέρες μας είναι μεγαλύτερης συχνότητας και έντασης, λόγω της αλλαγής του κλίματος της γης και του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει ευαισθησία στα θέματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος, αν και όλο και περισσότεροι συνειδητοποιημένοι πολίτες επιθυμούν να ληφθούν ακόμη αυστηρότερα μέτρα.
Όμως είναι δυσάρεστο το γεγονός ότι ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες του πλανήτη μας, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, οι Ινδία, η Βραζιλία και έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους μόνο στην οικονομική ανάπτυξη τους, χωρίς να ενδιαφέρονται για τις περεταίρω οικολογικές συνέπειες. Για το λόγο αυτό όποτε μου δίδεται η δυνατότητα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονίζω ότι θα πρέπει να ληφθούν αποτελεσματικότερα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και θα πρέπει να αφυπνιστεί η παγκόσμια κοινότητα για τα θέματα αυτά.
Αν εστιάσουμε στην Κρήτη, σίγουρα όλοι συμφωνούμε ότι είναι ένα θαυμάσιο νησί, με καλό κλίμα, εύφορα εδάφη, πολύ νερό, με δημιουργικούς και εργατικούς ανθρώπους και πλούσια πολιτιστική παράδοση και ιστορία. Είναι όμως προφανές ότι τα επόμενα χρόνια οι κλιματικές αλλαγές θα επηρεάσουν το νησί και για το λόγο αυτό θα ήταν χρήσιμο να ληφθούν μέτρα και να προβληματιστούμε για τα ακόλουθα:
– Να ανησυχήσουμε διότι στο μέλλον, όπως αναμένεται, τα περιβαλλοντικά προβλήματα θα αυξηθούν
– Να απαιτήσουμε από την πολιτεία να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος
– Να σταθούμε συμμέτοχοι στην προσπάθεια και ένας τρόπος είναι:
– Να βοηθήσουμε στη δενδροφύτευση πολλών περιοχών.
– Να βοηθήσουμε στην εξοικονόμηση νερού όπως μπορούμε.
-Να προστατεύσουμε τις ακτές μας.
-Να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο όσο λιγότερο μπορούμε.
-Να εξοικονομήσουμε ενέργεια αποφεύγοντας την αλόγιστη χρήση ηλεκτρικών συσκευών.
-Με τη δυνατότητα επικοινωνίας μέσω του διαδικτύου ας προσπαθήσουμε για μια παγκόσμια ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος, ώστε να αναδειχθεί ότι το πρώτο και σημαντικότερο πρόβλημα της εποχής μας είναι το οικολογικό.
Ιδιαίτερα και όσον αφορά στην Κρήτη, είναι ανάγκη να στραφεί η προσοχή μας σε μεθόδους εξοικονόμησης του νερού, αξιοποιώντας τις βροχοπτώσεις, είτε με τη δάσωση των εκτάσεων, είτε με την κατασκευή φραγμάτων.
Σε αυτόν τον τομέα, η Κύπρος έχει κάνει θαυμάσια δουλειά, τα έργα των οποίων θα μπορούσαν να μας παραδειγματίσουν. Τέλος, τα αστικά λύματα με σωστή επεξεργασία μπορούν να προσφέρουν νερό κατάλληλο για άρδευση των καλλιεργειών και πότισμα των πάρκων.
Ένας ακόμη τομέας που πρέπει να αξιοποιηθεί είναι η δυνατότητα δάσωσης και αναδάσωσης της Κρήτης. Τα τελευταία χρόνια ακολουθήσαμε την εύκολη λύση φυτεύοντας πεύκα. Πράγματι το πεύκο είναι ένα ευλογημένο δένδρο, διότι αναπτύσσεται εύκολα και γρήγορα ακόμη και στα πιο άγονα εδάφη, αλλά δυστυχώς καίγεται πολύ εύκολα. Είναι επομένως σκόπιμο, σε περιοχές που έχουν καλύτερο χώμα και ενδεχομένως περισσότερη υγρασία να φυτεύουμε είδη δέντρων που να εμποδίζουν την εξάπλωση μιας πυρκαγιάς, όπως είναι η βελανιδιά, ο ευκάλυπτος κ.α. Σε άλλες περιοχές, σκόπιμο θα είναι να φυτεύονται θάμνοι, οι οποίοι αναπτύσσονται στο ξηροθερμικό περιβάλλον και προστατεύουν το έδαφος, κατακρατώντας το νερό.
Τέλος και όσον αφορά στις πόλεις, θα πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια από τους δήμους για τη δημιουργία νέων πάρκων ή για τη συντήρηση παλαιοτέρων. Συγχρόνως θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των πολιτών, που θα ξεκινά μέσα από μια σωστή ενημέρωση για το περιβάλλον, με αποδέκτη κυρίως τους νέους. Χωρίς τη σύμφωνη γνώμη και συμμετοχή των πολιτών, η οποιαδήποτε προσπάθεια και διάθεση χρημάτων είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Η Κρήτη είναι ένας προνομιακός τόπος. Αν θέλουμε να είμαστε έντιμοι προς τις επόμενες γενεές και αν αγαπάμε τα παιδιά μας που θα ζήσουν σε αυτόν τον τόπο, πρέπει εμείς οι ίδιοι να τον προστατεύσουμε από τα περιβαλλοντικά προβλήματα που θα ανακύψουν, πριν γίνουν μη αναστρέψιμα.
* Ευρωβουλευτής
Πηγή 1ο τεύχος Ην-Ων