Στην υψηλότερη δυνατή βαθμολογία, «Άξιο Θετικής Μνείας» («Worthy of Merit») κατατάχθηκε το Πολυτεχνείο Κρήτης), το Μάρτιο του 2016, από την ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ) και είναι ένα από τα επτά Πανεπιστήμια (σε σύνολο 22 Πανεπιστημίων) που έλαβαν την υψηλότερη δυνατή επίδοση.
Πρόκειται για ένα αμιγώς τεχνολογικό πανεπιστήμιο, το οποίο παράγει ποιοτικό ερευνητικό έργο και παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση. Ιδρύθηκε το 1977 στα Χανιά και υποδέχθηκε τους πρώτους φοιτητές τον Οκτώβριο του 1984.
Η αποστολή του είναι να παράγει και να μεταδίδει γνώση στα επιστημονικά αντικείμενα που θεραπεύει, μέσω της έρευνας και της διδασκαλίας, να παρέχει υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακή παιδεία και εκπαίδευση στους φοιτητές του και να συμβάλλει στη μόρφωσή τους ως υπεύθυνων πολιτών υψηλής επιστημονικής κατάρτισης. Επίσης, να προάγει την επιστήμη και τον πολιτισμό, να συμβάλλει στην ανάπτυξη της Χώρας και την πρόοδο της ελληνικής κοινωνίας και να συμμετέχει ενεργά στις εξελίξεις στο διεθνή πανεπιστημιακό χώρο και στο έργο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας για παραγωγή νέας γνώσης και αξιοποίησή της προς χάριν του ανθρώπου.
Επίσης αναπτύχθηκε η ιδέα για το Πράσινο Πολυτεχνείο ως αναγκαιότητα στην καθημερινότητα της κοινότητας του Πολυτεχνείου Κρήτης: τόσο λόγω του οικονομικού αδιεξόδου που προκλήθηκε από την οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας, όσο και λόγω της συνειδητοποίησης ότι όχι μόνο μπορούμε αλλά και θέλουμε μια βιώσιμη ανάπτυξη για το Πολυτεχνείο Κρήτης.
Το Πολυτεχνείο Κρήτης έχει ξεκινήσει τη δημιουργία Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιμης Ανάπτυξης το οποίο θα είναι «ζωντανό» και θα αλλάζει στην διάρκεια υλοποίησης του, θα έχει μετρήσιμα αποτελέσματα, θα προωθεί το Πολυτεχνείο να γίνει ένα «ανοιχτό εργαστήριο» έρευνας και τεχνολογίας σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και θα συμβάλει στην υγεία και ευζωία όχι μόνο της πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας στο σύνολο της.
Το Πολυτεχνείο Κρήτης αναγνωρίζει ότι οι ενεργειακές πηγές δεν είναι ανεξάντλητες και για αυτό το λόγο πρέπει να χρησιμοποιούνται υπεύθυνα. Συνεπώς, η συμβολή του στην προστασία του περιβάλλοντος έχει δύο διαστάσεις, εσωτερική και εξωτερική.
Η εξωτερική διάσταση αναφέρεται στη δέσμευσή του για συνεχή μείωση των επιπτώσεων από τη λειτουργία του, παρακολουθώντας και μετρώντας τις περιβαλλοντικές του επιδόσεις, θέτοντας στόχους βελτίωσης, εφαρμόζοντας και αξιολογώντας δράσεις περιβαλλοντικής διαχείρισης σε τομείς όπως η εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, η διαχείριση απορριμμάτων-ανακύκλωσης, η μείωση μετακινήσεων και η προώθηση πράσινων προμηθειών.
Οι Σχολές του Πολυτεχνείου Κρήτης κατά σειρά έναρξης λειτουργίας τους έχουν ως εξής:
• Σχολή Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης (ΜΠΔ)
http://www.pem.tuc.gr/
• Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων (ΜΗΧΟΠ)
http://www.mred.tuc.gr/
• Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (HMMY) http://www.ece.tuc.gr/
• Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος (ΜΗΠΕΡ)
http://www.enveng.tuc.gr/
• Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών (ΑΡΜΗΧ)
http://www.arch.tuc.gr/
Η Σχολή Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών μετονομάστηκε σε Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών τον Ιούλιο 2016.
Ακόμη οι Σχολές του Πολυτεχνείου Κρήτης οργανώνουν και λειτουργούν Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.), σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τους αντίστοιχους Κανονισμούς Μεταπτυχιακών Σπουδών των προγραμμάτων.
Τα Π.Μ.Σ. βασίζονται στις δυνατότητες των Σχολών του Πολυτεχνείου Κρήτης να προσφέρουν επιστημονικές γνώσεις εξειδίκευσης στις επιστήμες των μηχανικών και στις εφαρμοσμένες θετικές επιστήμες, δοθείσης της υφιστάμενης επιστημονικής, ερευνητικής και τεχνολογικής υποδομής του. Λόγω της φύσης και των εξειδικεύσεων των Σχολών και Τομέων του, το Πολυτεχνείο Κρήτης συμβάλλει στην ιδιαίτερα σημαντική σήμερα διασύνδεση μεταξύ των βασικών και εφαρμοσμένων επιστημών και της τεχνολογίας καθώς και μεταξύ του πανεπιστημιακού χώρου και της κοινωνίας.
Επιπλέον το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι ιδιαίτερα δραστήριο στη διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας. Η ερευνητική πολιτική του Ιδρύματος εστιάζει σε βασική, τεχνολογική ή εφαρμοσμένη έρευνα που προάγει την επιστήμη και την ανάπτυξη και σέβεται την ακαδημαϊκή δεοντολογία, ταυτόχρονα δε προωθεί τη συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς φορείς.
Τα ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα, τα οποία διαχειρίζεται η Επιτροπή Ερευνών και ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, το Υπουργείο Παιδείας, την Περιφέρεια Κρήτης, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Στα προγράμματα αυτά απασχολούνται δεκάδες προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Ιδρύματος με στόχο την καλύτερη εκπαίδευσή τους και την εξοικείωση με την έρευνα.
Αναμφισβήτητα, η έρευνα αποτελεί ένα από τα ισχυρά πλεονεκτήματα του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Τα παραπάνω αποδεικνύουν την πολύ καλή θέση του Πολυτεχνείου Κρήτης στον τομέα της έρευνας ανάμεσα στα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ταυτόχρονα όμως, οι διακρίσεις των μελών του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού καθώς και των φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης στο διεθνή χώρο αποτελούν τα καλύτερα εχέγγυα για την απήχηση της έρευνας που διεξάγεται στα εργαστήρια και τις ερευνητικές μονάδες του Ιδρύματος και στο εξωτερικό.
Το έμβλημα του Πολυτεχνείου Κρήτης αναπαριστά τον Δαίδαλο, μηχανικό και εφευρέτη της ελληνικής μυθολογίας, στον οποίο αποδίδονται αρχέγονα έργα της αρχιτεκτονικής και της γλυπτικής. Η τέχνη του φέρεται να ήταν τόσο υψηλή που τα αγάλματά του έμοιαζαν με αληθινά. Ο μύθος του Δαίδαλου ανήκει στην Κρήτη και στην Αττική και είναι στενά συνδεδεμένος με τους μύθους του Μίνωα και του Ικάρου. Ο Δαίδαλος κατασκεύασε, τον Λαβύρινθο, μια σύνθετη οικοδομική κατασκευή, στην Κνωσσό για λογαριασμό του μυθικού βασιλιά της Κρήτης, Μίνωα. Ο λόγος που κατασκευάστηκε ήταν για να απομονωθεί ο Μινώταυρος, πλάσμα μυθικό, μισός άνθρωπος και μισός ταύρος. Όμως ο Δαίδαλος έπεσε σε δυσμένεια από το Μίνωα και φυλακίστηκε στο ίδιο του το κατασκεύασμα, στον Λαβύρινθο. Προσπαθώντας να δραπετεύσει από την Κρήτη, επινόησε και κατασκεύασε για αυτόν και τον γιο του, τον Ίκαρο, γιγάντια φτερά από κλαριά λυγαριάς, πανί και κερί, τα οποία τους βοήθησαν να πετάξουν και ξεφύγουν από τον Μίνωα. Ο Δαίδαλος κατάφερε να φτάσει σώος και αβλαβής στην Καμικό ή την Κύμη της Σικελίας, ενώ ο Ίκαρος παρακούοντας τις εντολές του πατέρα του, πέταξε πολύ κοντά στον ήλιο. Το κερί που συγκρατούσε τα φτερά του έλιωσε με αποτέλεσμα να πνιγεί στην θάλασσα που ονομάστηκε Ικάριο Πέλαγος.