ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ
Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι οι πιο δημοφιλείς προορισμοί στον κλάδο της κρουαζιέρας σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ).
Ειδικότερα οι επιβάτες που επιβιβάστηκαν σε κρουαζιερόπλοια από ευρωπαϊκά λιμάνια – σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν κατά την διάρκεια του συνεδρίου European Cruise Council (10-05-2009) ανέρχονται σε 4,7 εκ ενώ ο αριθμός των κρουαζιερόπλοιων που δραστηριοποιήθηκαν στην Ευρώπη το 2008 αυξήθηκε κατά 35% σε σχέση με το 2005, φθάνοντας τα 192 πλοία.
Ο ελληνικός θαλάσσιος τουρισμός δραστηριοποιείται στην περιοχή της Α. Μεσογείου όπου διακρίνονται οι επιμέρους αγορές του Αιγαίου Πελάγους, της Μαύρης Θάλασσας, του τριπτύχου Κύπρος-Άγιοι Τόποι-Αίγυπτος και του τριπτύχου Βενετία-Αδριατική-Ιόνιο Πέλαγος.
Η Ελλάδα στον τομέα της κρουαζιέρας, που αντιπροσωπεύει έναν από τους πλέον αναπτυσσόμενους κλάδους του παγκόσμιου τουριστικού προϊόντος, εμφανίζει υστέρηση, εξαιτίας της έλλειψης υποδομών, αλλά και της απαιτούμενης ποιότητας στις προσφερόμενες υπηρεσίες. Πρακτικά σήμερα το Αιγαίο και το Ιόνιο αποτελούν πόλους έλξης για πληθώρα κρουαζιερόπλοιων που εξορμούν όμως από λιμάνια γειτονικών χωρών, οι οποίες καρπώνονται και τα μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη.
Τα αίτια του φαινομένου αυτού βρίσκονται καταρχήν στο προστατευτικό καθεστώς καμποτάζ, το οποίο ίσχυε στην Ελλάδα μέχρι το 2003, με αποτέλεσμα η χώρα μας να υστερεί σημαντικά απέναντι στους Ευρωπαίους ανταγωνιστές. Επιπλέον, δεν φαίνεται να υπάρχει οργανωμένο σχέδιο για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ακόμη και ο Πειραιάς το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, δεν διαθέτει σταθμό κρουαζιερόπλοιων σε πρόσθετες υποδομές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις πέραν αυτών που απέκτησε εξαιτίας των Ολυμπιακών αγώνων του 2004, ικανών να καλύψουν στοιχειωδώς, μόνο τις ανάγκες των πλοίων.
Στη χώρα μας, εκτός από την κρουαζιέρα, σημαντική είναι η συμβολή του γιώτινγκ και των ημερόπλοιων στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού.
Το γιώτινγκ αναφέρεται στη ναύλωση ενός σκάφους, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως μέσον μεταφοράς, διαμονής και ψυχαγωγίας από μία ομάδα ατόμων, στα οποία – μέσω της θαλάσσιας ναύλωσης – δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν και να σχεδιάσουν από κοινού το θαλάσσιο ταξίδι τους με γνώμονα πάντα την αναψυχή.
Τα ημερόπλοια είναι τα σκάφη που προσφέρουν υπηρεσίες ταξιδιών κατά τη διάρκεια της ημέρας, επειδή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις (καμπίνες, εστιατόριο κ.α.).
Στον τομέα της κρουαζιέρας η Ευρώπη αποτελεί τον ηγέτη του κλάδου σχεδιασμού και κατασκευής πλοίων. Κατά το 2007 η βιομηχανία κρουαζιέρας δαπάνησε 4,8 δισ. ευρώ για τη ναυπήγηση, επισκευή και συντήρηση πλοίων στην Ευρώπη.
Οι κρουαζιέρες αποτελούν κύρια πηγή εισερχόμενου τουρισμού για τις ευρωπαϊκές χώρες.
Η ευρωπαϊκή αγορά κρουαζιέρας προτιμά ως επί το πλείστον τα ταξίδια στη Μεσόγειο και τα νησιά του Ατλαντικού κατά 60% και λιγότερο στην Καραϊβική ύψους 24% και στην Β. Ευρώπη 16%.
Σε ότι αφορά τα κριτήρια βάσει των οποίων οι τουρίστες επιλέγουν για το αν θα συμμετέχουν ή όχι στις κρουαζιέρες, φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο παίζουν οι προορισμοί – σταθμοί και έπονται άλλα κριτήρια ποτ σχετίζονται με την τιμή, τη δυνατότητα για χαλάρωση και ξεκούραση, τη μοναδικότητα της εμπειρίας , τις ανέσεις που προσφέρει το πλοίο.
Διεθνώς η κρουαζιέρα αποτελεί δυναμικό υποκλάδο του θαλάσσιου τουρισμού, τόσο επειδή επενδύονται σημαντικά ποσά για την κατασκευή λιμενικών υποδομών και τη ναυπήγηση πολυτελών κρουαζιερόπλοιων, όσο και εξαιτίας της σημαντικής εισροής ξένου συναλλάγματος που επιφέρει.
Το συνολικό κόστος της κρουαζιέρας επηρεάζεται από τα χαρακτηριστικά του πλοίου, η κατηγορία της καμπίνας, η περίοδος πραγματοποίησης της κρουαζιέρας, ο προορισμός της κρουαζιέρας και το είδος και η διάρκεια τα κρουαζιέρας.
Η ανάλυση των χαρακτηριστικών της ζήτησης αποκαλύπτει ότι σε αρκετό υψηλό ποσοστό αυτή αποτελείται από άτομα που επιλέγουν για πρώτη φορά τη κρουαζιέρα , που προέρχονται από όλα τα κοινωνικά στρώματα , μέσης ηλικίας 46 ετών και με οικογενειακό εισόδημα 50.000 δολάρια.
Τα 2/3 της παγκόσμιας ζήτησης αναλογούν στη Β. Αμερική, ενώ δεύτερη έρχεται η ευρωπαϊκή αγορά με δύο (2) εκατομμύρια ταξίδια.
Ο κλάδος της κρουαζιέρας βρίσκεται εν μέσω μιας διαδικασίας εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος στόλου, εισάγοντας ακόμη μεγαλύτερα πλοία, δυναμικότητας μέχρι 3.500 επιβατών.
Οι βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες τάσεις σχετικά με τη ζήτηση είναι: μείωση της ανάπτυξης της ζήτησης από τις Η.Π.Α, αύξηση ζήτησης από την Ευρώπη και πτώση των τιμών της κρουαζιέρας.
Πηγή 8ο Τεύχος Ην-Ων