Κυνική και άκρως αποκαλυπτική για τις πολιτικές που εφαρμόζονται στην Ελλάδα των μνημονίων και της «μεταμνημονιακής εποπτείας» και για το ρόλο του ΕΜΣ, ήταν η απάντηση της Κομισιόν σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ) Νίκου Χουντή, για το θέμα των περικοπών των συντάξεων χηρείας με το νόμο 4387/2016.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν σε σχετική ερώτηση του Έλληνα ευρωβουλευτή για τις περικοπές των συντάξεων χηρείας, απαντά πως «ο νόμος 4387/2016, όπως αυτός θεσπίστηκε, δεν εφαρμόζει το δίκαιο της Ένωσης» και ο «ΕSM και οι πράξεις του βρίσκονται εκτός έννομης τάξης της ΕΕ».
Τα συμπεράσματα από την απάντηση της Κομισιόν είναι πλέον ξεκάθαρα και απαντούν στο έωλο επιχείρημα περί επιστροφής της Ελλάδας στην κανονικότητα, αλλά και για το κατά πόσο γίνεται σεβαστό το κοινοτικό δίκαιο από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους δανειστές.
Στην Ελλάδα των μνημονίων υπάρχει ειδικό καθεστώς, όπου ο ESM, ως μηχανισμός εκτός κοινοτικού δικαίου και της έννομης τάξης της ΕΕ, έχει το δικαίωμα να δρα ανεξέλεγκτα.
Ο ESM είναι ο μηχανισμός που έδωσε το τρίτο δάνειο -συνοδευόμενο από το τρίτο μνημόνιο- και εποπτεύει τελικά και επί της ουσίας τη «μεταμνημονιακή περίοδο».
Στην Ελλάδα των μνημονίων δεν έχει εφαρμογή το δίκαιο της ΕΕ, δεν ισχύει ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, τα οποία, εκτός των άλλων, επικαλέστηκε ο Νίκος Χουντής, ζητώντας την ακύρωση του απαράδεκτου και κοινωνικά άδικου νόμου, που πλήττει την κοινωνική συνοχή, το θεσμό της οικογένειας και τα δικαιώματα των ασφαλισμένων.
Η πλήρης απάντηση της Κομισιόν έχει ως εξής:
EL E-004119/2018 Απάντηση της κ. Thyssen εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (22.10.2018)
Ο νόμος 4387/2016 αποσκοπούσε στην εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος, η οποία είχε υπονομευθεί σοβαρά, βελτιώνοντας την αναλογιστική δικαιοσύνη και ενισχύοντας τα κίνητρα για εργασία στην επίσημη οικονομία και παράταση του επαγγελματικού βίου. Εισήγαγε ένα ενιαίο καθεστώς κοινωνικής προστασίας γήρατος, θεσπίζοντας μια ομοιογενή δέσμη κανόνων για όλους τους εργαζομένους. Οι νέοι κανόνες που αφορούν τις συντάξεις επιζώντων συζύγων παρέχουν μεγαλύτερη προστασία στα πλέον ευάλωτα άτομα, όπως σε χήρους και χήρες ηλικίας άνω των 67 ετών ή που έχουν προστατευόμενα τέκνα, ή σε όσους δεν βρίσκονται σε θέση να ασκήσουν βιοποριστικό επάγγελμα.
Όσον αφορά τα ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων που έθεσε ο κ. βουλευτής, σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, οι διατάξεις του Χάρτη απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον όταν αυτά εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης. Στο προκείμενο ζήτημα, ο νόμος 4387/2016, όπως αυτός θεσπίστηκε, δεν εφαρμόζει το δίκαιο της Ένωσης. Η οδηγία 2000/78/ΕΚ δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση πληρωμών που πραγματοποιούνται από κρατικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης.
Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των συντάξεων επιζόντος συζύγου αποτελεί ζήτημα εθνικής αρμοδιότητας. Τα κράτη μέλη ακολουθούν αρκετά διαφορετικές προσεγγίσεις. Η επιλεξιμότητα ενός επιζώντος συζύγου για σύνταξη, καθώς και το ύψος αυτής, ενδέχεται να εξαρτώνται από προϋποθέσεις όπως η ηλικία, η ανικανότητα για εργασία ή η μη σύναψη νέου γάμου, ενώ ορισμένα κράτη μέλη δεν παρέχουν σύνταξη χηρείας στους επιζώντες συζύγους. Η χρηματοδότηση συνταξιοδοτικών συστημάτων μέσω εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν προδικάζει την ύπαρξη συντάξεων επιζώντος συζύγου και τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για την παροχή τους. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συντάξεις επιζώντος συζύγου στα κράτη μέλη διατίθενται στη βάση δεδομένων MISSOC ή στην έκθεση του 2015 για την επάρκεια των συντάξεων.
Ο νόμος 4378/2016 εκδόθηκε στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος στήριξης της σταθερότητας για την Ελλάδα, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ). Ο ΕΜΣ δεν αποτελεί θεσμικό όργανο της ΕΕ και οι πράξεις του βρίσκονται εκτός της έννομης τάξης της ΕΕ.
2 Άρθρο 3 παράγραφος 3 της οδηγίας
3 www.missoc.org, βλ. Πίνακα VII «Επιζώντες»
4 Έκθεση του 2015 για την επάρκεια των συντάξεων: τρέχουσα και μελλοντική επάρκεια του εισοδήματος των ηλικιωμένων στην ΕΕ. Τόμος I, τμήμα 3.4. Παράγωγα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, σ. 145. http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=738&langId=en&pubId=7828&visible=0
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ