«Με βάση την Οδηγία 91/271, η χώρα μας είχε υποχρέωση μέχρι το 2005, να έχει ολοκληρώσει τις απαραίτητες υποδομές, δίκτυο αποχέτευσης και επεξεργασία λυμάτων σε οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων.
Οι οικισμοί αυτοί που ονομάζονται Γ’ Προτεραιότητας, είναι 385, ενώ στην τεκμηρίωση που θα λάβετε και στην απομαγνητοφώνηση η οποία γίνεται και θα την πάρετε επίσης, είχαμε 19 Α’ Προτεραιότητας και 64 Β’ Προτεραιότητας» τόνισε κατά την διάρκεια κοινής συνέντευξης τύπου ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος με τους Παναγιώτη Σκουρλέτη υπουργό Εσωτερικών και Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξη Χαρίτση.
Ακόμη επισήμανε «Για τις καθυστερήσεις με βάση την Οδηγία 91/271, όσον αφορά την ελλιπή διαχείριση λυμάτων και την ελλιπή ικανοποίηση των υποχρεώσεων της χώρας, ήδη έχουμε τρεις καταδικαστικές αποφάσεις. Η μία αφορά τη Ανατολική Αττική όπου πληρώσαμε εφάπαξ πρόστιμο 10 εκατομμυρίων ευρώ τον Οκτώβριο του ’15 και πληρώνουμε 3,64 εκατομμύρια κάθε εξάμηνο και αφορά σε όλες τις περιοχές, Μαρκόπουλο, Νέα Μάκρη, Ραφήνα, Πικέρμι, Κορωπί, Παιανία, Σπάτα, που αποδεικνύει το πόσο κοντά στα κέντρα αποφάσεων και τόσο κοντά στην πρωτεύουσα δε λήφθηκαν ούτε εκεί αποφάσεις και σχεδιασμοί τα προηγούμενα χρόνια.
Το δεύτερο αφορά το Θριάσιο Πεδίο όπου υπάρχει ήδη εισήγηση πολύ υψηλού προστίμου για τη χώρα, που επίκειται ν’ ανακοινωθεί και επίσημα, που φτάνει στα 16 εκατομμύρια εφάπαξ και στα 35.000 ευρώ την ημέρα. Και έχουμε ήδη καταδικαστική απόφαση και για Προσοτσάνη, Δοξάτο, Ελευθερούπολη, Βάγια, Γαλάτιστα, από το Σεπτέμβριο του ’17.
Η υφιστάμενη κατάσταση, έχει ως εξής: Από το 1994 μέχρι σήμερα υπολογίσαμε ότι το Β’ ΚΠΣ έχουν διατεθεί στην επεξεργασία λυμάτων στη χώρα περίπου 2,8 δις ευρώ. Σήμερα από τους 385 οικισμούς Γ’ Προτεραιότητας ικανοποιούν τις απαιτήσεις οι 148. Για τους 169, υπάρχουν προγραμματισμένα έργα με διαθεσίμους πόρους και συμβάσεις, είναι αυτά που παρουσίασε ο Αλέξης Χαρίτσης και αφορούν τις τρεις πηγές χρηματοδότησης, τα έργα του ΠΕΠ, τα έργα του ΥΜΕΠΕΡΑΑ και τα έργα των ΠΕΠ από πόρους ΕΤΠΑ, που ανέρχονται σε 916 εκατομμύρια ευρώ.
Για χρηματοδότηση, αλλά ταυτόχρονα και γι’ αξιολόγηση και ωρίμανση μελετών, παραμένουν 47 έργα στα οποία και θα επικεντρωθεί η κοινή ομάδα, εκ των οποίων τα 14 έχουν μελέτη, ενώ 21 οικισμοί είτε έχουν εγκατάσταση και δεν έχουμε στοιχεία για τη λειτουργία της, είτε έχουν εγκατάσταση και δεν έχουν επάρκεια είτε εξοπλισμού είτε δικτύου αποχέτευσης.
Αυτή είναι η κατάσταση όσον αφορά τους οικισμούς. Για ποιο λόγο κάναμε την κοινή ομάδα έργου και αυτή τη συνεργασία που σας παρουσιάζουμε. Πρώτα απ’ όλα γιατί πρέπει να βελτιώσουμε τον προγραμματισμό και την αποτελεσματικότητα με συνεργασία όλων των επιπέδων Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Δε θα μπορούσαμε να πιάσουμε αυτούς τους στόχους σε τόσο γρήγορο χρονικό διάστημα. Γιατί χρειάζεται ταυτόχρονα ν’ αναβαθμίσουμε και να βελτιώσουμε την ικανότητα όλων των εμπλεκομένων και ιδιαίτερα των υπεύθυνων φορέων της Αυτοδιοίκησης που πρέπει να τα κατασκευάσουν και να τα λειτουργήσουν τα έργα αυτά.
Να βελτιώσουμε τα εργαλεία και τη γνώση των φορέων αυτών και να καλύψουμε τις χρηματοδοτικές ανάγκες. Ήδη ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας ανακοίνωσε και την έξτρα χρηματοδότηση που μπορεί και να κατευθυνθεί, έχει τη δυνατότητα να κατευθυνθεί σε αυτό το αίτημα που έχουμε.
Στοχεύουμε παράλληλα στο να ωριμάσουμε έργα και μελέτες και να κατασκευαστούν στα πλαίσια αυτής της προγραμματικής περιόδου, στο να λειτουργήσουν αποτελεσματικά τα νέα έργα αλλά και στο να λειτουργήσουν αποτελεσματικά τα υφιστάμενα έργα, ακόμα και αυτά που ικανοποιούν υποχρεώσεις της χώρας. Γιατί αυτό το οποίο καταλήγουμε, είναι ότι θα χρειαστεί να παραδώσουμε στην Αυτοδιοίκηση και στη διοίκηση της χώρας, ένα σύστημα παρακολούθησης καλής λειτουργίας και reporting, αναφοράς όλων αυτών των μονάδων που ταυτόχρονα θα είναι κι ένα δίκτυο συνεργασίας και βελτίωσης της ικανότητας όλων των φορέων της Αυτοδιοίκησης.
Πώς θα το πετύχουμε: Στο τέλος του Δεκεμβρίου, κυρώθηκαν τ’ αναθεωρημένα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής. Μια υποχρέωση της χώρας που καθυστερούσε 6 χρόνια και αποτελούσε και παράγοντα αιρεσιμότητας για όλους αυτούς τους πόρους που συζητάμε σήμερα και για πολλούς ακόμα ύδρευσης και άρδευσης, περίπου 2, 5 δις κρέμονταν πίσω απ’ αυτή την αιρεσιμότητα και την 6ετή καθυστέρηση.
Τ’ ολοκληρώσαμε, παρ’ ότι δεν το πίστευαν πολλοί, και με αλλαγές και με τομές ριζοσπαστικές και προοδευτικές και εκεί καταλήχθηκε το πλάνο, οι αριθμοί και τα νούμερα που σας παρουσίασα προηγουμένως. Υπογράψαμε λοιπόν μια προγραμματική σύμβαση την ίδια περίοδο που τελείωνε ο σχεδιασμός, μαζί προφανώς τα συναρμόδια Υπουργεία, Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Οικονομίας, η Κεντρική Ένωση Δήμων που αποτελεί και όλους τους διαχειριστές των εκπροσώπων των Διαχειριστών και υπεύθυνων φορέων.
Η Ένωση Περιφερειών που έχει και την επιτελική ευθύνη του ελέγχου περιβάλλοντος αλλά και τα διαχειριστικά οικονομικά εργαλεία των ΠΕΠ που χρηματοδοτούν στην πλειοψηφία τους τα έργα, και η ένωση των ΔΕΥΑ, που αποτελούν στην κυριολεξία τους λειτουργούς και κατασκευαστές των έργων αυτών, βέβαια όχι για όλους τους Δήμους αλλά για την πλειοψηφία των Δήμων.
Και ταυτόχρονα και τους τεχνογνώστες, τους ανθρώπους που και πολιτικά και επιστημονικά έχουν αναδείξει ότι οι τεχνογνωσίες μας είναι πολύτιμες. Όλοι εμείς θ’ αποτελέσουμε την Επιτροπή Καθοδήγησης, την κοινή Επιτροπή αυτής της προγραμματικής σύμβασης, περίληψη της οποίας θα σας δοθεί επίσης.
Η Επιτροπή Καθοδήγησης σήμερα θα συνεδριάσει για πρώτη φορά, η κοινή Επιτροπή είναι το σωστό, και θα εγκρίνει τον κανονισμό λειτουργίας της που είναι ήδη έτοιμος. Αμέσως μετά, θα συζητήσει για τον προγραμματισμό του Επιχειρησιακού Σχεδίου. Το οποίο είναι ως εξής: Έχει χρηματοδοτηθεί από τη DG REGIO της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια μελέτη που αποτελεί το εθνικό για τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά σχέδια, το οποίο θα παραδοθεί στην κοινή Επιτροπή σε 10-15 μέρες.
Αμέσως μετά, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων θ’ αξιολογήσει τα σχέδια αυτά και θα γίνουν περιφερειακές διαδικασίες διαβούλευσης για την οριστικοποίησή τους. Θα πάμε δηλαδή σε όλες τις Περιφέρειες με όλους τ ους συνεργάτες, θα παρουσιάσουμε το σχέδιο Προτεραιοτήτων και θα έρθουμε στην κοινή Επιτροπή μετά να το εγκρίνουμε και να είναι θεσμικό. Άρα θα έχουμε 13 θεσμικά επιχειρησιακά σχέδια.
Δίπλα και μαζί με την κοινή Επιτροπή, υπάρχει μια Τεχνική Γραμματεία που έχει ήδη συγκροτηθεί κατά τα πρότυπα της Ομάδας Διοίκησης Έργου, με Κοινή Υπουργική Απόφαση που υπάρχουν στελέχη μέσα, από τη ΜΟΔ, από τον ΥΜΕΠΕΡΑΑ και από την Ειδική Υπηρεσία του ΕΣΠΑ.
Αυτά τα στελέχη που αυτή τη στιγμή είναι 8 με το συντονιστή τους, θ’ αναλάβουν από μια Περιφέρεια ο καθένας τουλάχιστον και θ’ αναλάβουν τη υποστήριξη των φορέων για την ωρίμανση μελετών, την ένταξη, τη χρηματοδότηση την παρακολούθηση και την καλή λειτουργία και την όλη Διοίκηση του έργου.
Έχουμε προβλέψει δε να υπάρχουν και τεχνικές προγραμματικές συμβάσεις ώστε δικαιούχοι, φορείς της Αυτοδιοίκησης που χρειάζονται στήριξη από άλλους φορείς της Αυτοδιοίκησης ή από άλλους φορείς κατασκευής και Διεύθυνσης Έργων να την έχουμε. Υπάρχουν ήδη και τα πρότυπα πάνω στα οποία θα δουλέψουμε.
Ο σκοπός είναι η προγραμματική περίοδος την οποία διανύουμε, η περίοδος δηλαδή 2014-2020 να ολοκληρωθεί με την ολοκλήρωση των έργων, με την απαραίτητη παράταση που έχει τουλάχιστον στο επίπεδο της υλοποίησης κάθε προγραμματική περίοδος.
Και βέβαια πρέπει να σας πω ότι ταυτόχρονα έχει ήδη συμφωνηθεί να υπάρχει μελέτη για τις προτεραιότητες των οικισμών Δ’ Προτεραιότητας που είναι οικισμοί κάτω των 2.000 κατοίκων, που θα έχουν προτεραιότητα σε περιοχές ευαίσθητων οικοσυστημάτων και σε περιοχές που έχουν ειδικό ενδιαφέρον, είτε θαλάσσιων υδάτων είτε παράκτιων υδάτων είτε τουριστικού ενδιαφέροντος.
Ο στόχος μας και κλείνω μ’ αυτό, δεν είναι μόνο να γλιτώσει η χώρα τα πρόστιμα. Ξέρουμε ότι θα μετρηθούν τα πρόστιμα, και θέλουμε τα πρόστιμα να μην τα πληρώνουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να τα επενδύουμε σε έργα που χρειάζονται στην κοινωνία μας. Συμβάλλουμε όλοι μαζί σε μια συμμαχία για τη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής που είναι απαραίτητο στοιχείο των οικισμών, κάτι που έπρεπε να έχει λυθεί εδώ και πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα διότι δε νοείται το 2018 να συζητάμε ακόμα για δίκτυο αποχέτευσης σε οικισμούς 2 και 5 και 8 χιλιάδων κατοίκων.
Όμως ταυτόχρονα εξυπηρετούμε την ποιότητα των υδροφορέων και άρα την ποιότητα του πόσιμου νερού, την ποιότητα των θαλασσίων οικοσυστημάτων και άρα των θαλασσίων υδάτων και του τουρισμού μας και βέβαια προφανώς, τις προστατευόμενες περιοχές και όλα τα οικοσυστήματα που ολοκληρώθηκε η κύρωση όλων των περιοχών αυτών πρόσφατα και αύριο ψηφίζεται και ο νόμος ο οποίος θα καλύπτει όλο το σύστημα διοικητικής και διαχείρισης φυσικού περιβάλλοντος.
Νομίζω ότι αποτελούν κοινό τόπο όλα αυτά, δυστυχώς δε γίνονται, εμείς τώρα εξασφαλίζουμε και στο διοικητικό επίπεδο, και στο επίπεδο της σύμβασης και της στελέχωσης ότι υπάρχουν τα εργαλεία και τα τεχνικά και τα οικονομικά και η πολιτική συμφωνία πάνω απ’ όλα που εξαφανίζεται με την υλοποίηση αυτού τους σχεδίου.»
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ
