Το 13ο Θερινό Σχολείο στην Οπτική της Όρασης (Aegean Summer School in Visual Optics) διοργανώνεται με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης το τριήμερο 7-9 Ιουλίου 2018 στο Ηράκλειο από το εργαστήριο Οπτικής και Όρασης του Πανεπιστημίου Κρήτης με σημαντικούς προσκεκλημένους ομιλητές. Το πρόγραμμα είναι εστιασμένο στις σύγχρονες τεχνικές διόρθωσης της πρεσβυωπίας.
Ο καθηγητής Ιωάννης Παλλήκαρης, ιδρυτής του εργαστηρίου Οπτικής και Όρασης στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, και οργανωτής του Θερινού Σχολείου, σημειώνει ότι παρόλο οι σημαντικές βελτιώσεις στους τομείς της υγιεινής, της διατροφής και της ιατρικής περίθαλψης έχουν επιτυχώς επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής επιβραδύνοντας τη φυσιολογική γήρανση, η εμφάνιση της πρεσβυωπίας, δηλαδή της απώλειας της ικανότητάς μας να εστιάζουμε αντικείμενα σε κοντινές αποστάσεις (γνωστή ως «προσαρμογή»), γίνεται αισθητή πολύ νωρίς, στις παραγωγικές ηλικίες των 40-45 ετών. Ο Σωτήρης Πλαΐνης, οπτομέτρης κι επιστημονικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και συνδιοργανωτής του Θερινού Σχολείου, αναφέρει ότι αυτό συμβαίνει γιατί ο κρυσταλλοειδής φακός του οφθαλμού στο νεαρό οφθαλμό είναι μαλακός και εύκαμπτος και αλλάζει εύκολα σε σχήμα και δύναμη κατά την συστολή του υπεύθυνου μυ, μια ικανότητα γνωστή ως «προσαρμογή». Με την πάροδο του χρόνου όμως ο φακός χάνει την ελαστικότητά του με αποτέλεσμα να μην γίνεται καμία αλλαγή στην ηλικία περίπου των 50 ετών.
Ο Shehzad Naroo, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Άστον στο Μπερμιγχαμ και αρχισυντάκτης του επιστημονικού περιοδικού Contact Lens & Anterior Eye, αναφέρει ότι υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές διόρθωσης της πρεσβυωπίας, όπως πολυεστιακοί φακοί επαφής με καινοτόμους σχεδιασμούς ή διόρθωση με μονοόραση, όπου ένα μάτι διορθώνεται για να εστιάζει κοντά ενώ το άλλο μάτι εξασφαλίζει μακρινή όραση. Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί οι σχεδιασμοί των «πολυεστιακών» γυαλιών (σχεδιασμοί προοδευτικής ισχύος) με αποτέλεσμα οι χρήστες να παρουσιάζουν καλύτερη και γρηγορότερη προσαρμοστικότητα, εξασφαλίζοντας παράλληλα λειτουργικότερη όραση για όλες τις αποστάσεις.
Ο Adrian Glasser, ένας πρωτοπόρος ερευνητής στο θεματικό πεδίο της φυσιολογίας και της οπτικής της πρεσβυωπίας με στους ανθρώπους και τους πιθήκους στο πανεπιστήμιο του Χιούστον στις ΗΠΑ, αναφέρει ότι υπάρχουν πολλές διαθέσιμες σήμερα επιλογές για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της πρεσβυωπίας.
Αν και οι επιλογές προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα της πρεσβυωπίας, καμία από αυτές δεν αναστρέφει πραγματικά τις ηλικιακές αλλαγές που προκαλούν την πρεσβυωπία. Η πιο διαδεδομένη επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, όπου ο κρυσταλλοειδής φακός του οφθαλμού αφαιρείται και αντικαθίσταται με έναν πολυεστιακό ενδοφθάλμιο φακό, δηλαδή έναν τεχνητό φακό που εξασφαλίζει, όπως ο αντίστοιχος φακός επαφής, ταυτόχρονη όραση τόσο για μακριά όσο και κοντά. Υπάρχουν επίσης φάρμακα υπό δοκιμή που αποσκοπούν στο να μαλακώσουν τον φακό για να προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν την ελαστικότητά του, αν και αυτά δεν έχουν ακόμη εγκριθεί για κλινική χρήση.
Ο καθηγητής Ιωάννης Παλλήκαρης αναφέρει ότι αν και η πρεσβυωπία είναι ενοχλητική, δεν αποτελεί μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή. Επειδή υπάρχουν ασφαλείς και αξιόπιστοι τρόποι αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της πρεσβυωπίας χωρίς χειρουργική επέμβαση, σε κάθε περίπτωση η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης για τη διόρθωση της πρεσβυωπίας πρέπει να εξετάζεται πολύ προσεκτικά. Υπάρχει μάλιστα σήμερα τεχνολογία, μέρος της οποίας αναπτύσσεται στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, για τη διάγνωση των πρώιμων αλλαγών πριν από την ανάπτυξη του καταρράκτη. Η αξιοποίηση αυτής της τεχνολογίας βοηθά τους ιατρούς να λάβουν την καλύτερη απόφαση για τη διαχείριση της πρεσβυωπίας στους ηλικιωμένους ασθενείς: ανάλογα με τα αποτελέσματα των δοκιμασιών, ο οφθαλμίατρος μπορεί να επιλέξει την εμφύτευση ενδοφακών σύγχρονων τεχνολογιών ή την εμφύτευση ενός ενδοκερατοειδικού ενθέματος, ενός μικροσκοπικού φακού που αυξάνει το βάθος εστίασης του ματιού που έχει πρόσφατα αναπτυχθεί στο πανεπιστήμιο της Κρήτης και σήμερα χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο.
Ολοκληρώνοντας, ο Adrian Glasser σημειώνει ότι πραγματική αναστροφή της πρεσβυωπίας αφορά την αποκατάσταση της ικανότητας προσαρμογής του «γηρασμένου» κρυσταλλοειδή φακού στα επίπεδα κατά την νεανική ηλικία. Η αναστροφή της πρεσβυωπίας αποτελεί ένα από τα «ιερά δισκοπότηρα» της οφθαλμολογίας. Πολλοί ερευνητές και εταιρείες εργάζονται ώστε να δώσουν λύση στο πρόβλημα της πρεσβυωπίας αλλά είναι δύσκολο να προβλεφθεί πώς και πότε θα μπορούσε τελικά να επιτευχθεί αυτό. Θα μπορούσε να συμβεί με μια νέα γενιά ενδοφακών που αλληλεπιδρούν με τους μυς του οφθαλμού για να αλλάξουν δύναμη όταν οι μύες συστέλλονται, θα μπορούσε να είναι ένα φάρμακο που θα εμπόδιζε τη σκλήρυνση του φακού ή θα μπορούσαν να είναι «έξυπνοι» φακοί επαφής ικανοί να αντικαταστήσουν την ικανότητα προσαρμογής του φακού.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ
